سیدمرتضی جعفری - کارشناس ارشد مطلعات منطقه ای دانشگاه شهید بهشتی تهران

احتمال آنکه (ر اساس افق 1404) طی کمتر از دو دهه آینده، ایران به قدرت اول منطقه و جهان اسلام تبدیل شود وجود دارد،اماکارکردها، روند و میزان تطابق با استانداردهای توسعه برای دسترسی به این مهم، واقعی تر است. ناتوانی مدل های سنتی و کمیتمحور توسعه برای پاسخگویی به فرایندهای پیچیده و پویای مسائل توسعه معاصر، موجب حرکتی در روند توسعه در طی دهه هایگذشته از تاکید صرف بر شاخص های کمی توسعه به تاکید بر شاخص های کمی و کیفی توسعه در قالب توسعه پایدارگردید.بنابراین هنگامی که می خواهیم کارکردها و روند توسعه پایدار را ارزیابی کنیم باید درک مناسبی از اجزاء و عناصر آن داشتهباشیم.این تحقیق با رویکردی میان رشته ای و از نوع تحقیقات تطبیقی،تحلیلی و توصیفی است که تلاش پژوهشگر بر آن قرارگرفته است که عناصر، مؤلفه ها و کارکردهایی از کشور مورد نظر (جمهوری اسلامی ایران) در زمینه توسعه پایدار با توجه به ساختارحاکم در زمینه توسعه، انتزاع نموده تا امکان تطبیق روندهای توسعه پایدار و شناخت عملکرد، برای مخاطب فراهم آید . فرضیهاصلی این مقاله این است که روند توسعه اقتصادی، اجتماعی- انسانی و سیاسی در جمهوری اسلامی ایران بنابر الگوی توسعه پایداردر اقتصاد سیاسی جهانی، موفقیت نسبی در حوزه اقتصادی و تلاش برای پیشبرد شاخص های توسعه سیاسی و توسعه اجتماعیاست.یافته های تحقیق بیانگر این است که هر یک از معیارهای توسعه پایدار به گونه ای هم در قانون اساسی ج.ا.ایران و هم دربرنامه های توسعه و چشم اندازهای کشور مورد توجه بوده و در عرصه عمل شاهد بهبود (هرچند همراه با فراز و نشیب) شاخص هایتوسعه پایدار پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون می باشیم،ولی در عین حال در مقاطعی از این دوران شاهد بر هم خوردنتعادل اجزای اصلی توسعه پایدار بوده ایم که در آینده ای نه چندان دور عوارض و آثار خود را نشان داده و خواهند داد.

توسعه، توسعه پایدار، توسعه اقتصادی، توسعه سیاسی اجتماعی