داود طاهری خرم آبادی - کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی از دانشگاه علم و صنعت ایران، کارشناسی مهن
اویس رضوانیان

مدیریت دعاوی عمری به درازای قراردادها دارد. شاید حتی در ساده ترین و پیش پاافتاده ترین قراردادها نیز امکان طرح دعوی و بروز ادعاهایی از سوی طرفین وجود داشته باشد. اگرچه به باور صاحبنظران، در هیچ قراردادی نمی توان احتمال بروز دعاوی را از سوی طرفین از میان برد، اما م یتوان با شناسایی بهنگام مخاطرات و ریسک های قرارداد و نقاط همچنین مستعد بروز دعوی، تا حد زیادی از رخداد آن جلوگیری کرده و در صورت بروز نیز مسؤول آن را شناسایی نمود. در این مقاله پس از معرفی اجمالی فدارسیون بین المللی مهندسین مشاور ( FIDIC) و انواع قراردادهای سه گانة آن و ضمن بازخوانی مفهوم مدیریت دعاوی و جایگاه آن در دانش مدیریت پروژه، بررسی مقایسه ای میان انواع دعاوی در هر یک از قراردادهای ساخت، طرح و ساخت و کلیدگردان انجام می گیرد که در آن ضمن برشماری عناوین دعاوی و مرجع قراردادی آن در شرایط عمومی پیمان، طرف مستحق برای طرح دعوا معرفی شده است. همچنین در ادامه، راهکارهای فیدیک و استاندارد مدیریت پروژه برای رسیدگی به دعاوی در نمودارهای مجزایی به تصویر کشیده شده است که این راهکارها از ساد هترین و مسالمت آمیزترین شیوه ها تا سخ تگیرانه ترین آن ها را در بر می گیرد. بررسی مقایسه ای این قراردادها از نگاه طرح دعوی، به مدیران این امکان را م یدهد که در انتخاب شیوة واگذاری، ابزار مناسبی در اختیار داشته و نیز پیش از شروع کار، برآورد واق عبینانه ای را از دعاوی محتمل در پروژه فراهم آورند. همچنین نمودارهای انتهایی نیز این مزیت را دارند که شیوه های مناسب را برای مواجهه با دعاوی معرفی کرده و در صورت التزام به این شیوه ها، احتمال بروز برخوردهای غیرضروری و نامتناسب را در زمان طرح دعاوی به نحو چشمگیری کاهش م یدهند.

مدیریت پروژه، مدیریت دعاوی، فیدیک، قراردادهای ساخت، طرح و ساخت، کلیدگردان