محمد اسکندری - کارشناس ارشد مدیریت پروژه و ساخت ( دانشگاه شهید بهشتی)
احد نظری - دکترای مدیریت پروژه – استاد یار دانشگاه شهید بهشتی

جهت دستیابی به اهداف استراتژیک توسعه و پیشرفت ، تکنولوژی ، انتقال تکنولوژی و مدیریت آنها به عنوان یکی از قویترین ابزار در کشورهای جهان مطرح می باشند . با توجه به رشد سریع تکنولوژی و نیزروند رو به رشد سرمایه گذاری در طرحهای بزرگ عمرانی ، بایستی از روشها و ساختارهای نوین مدیریت انتقال تکنولوژی سود جست. با ذکر این نکته که در مباحث مدیر یت پروژه ، مدیریت انتقال تکنولوژی کمتر مورد بررسی قرار گرفته و بالعکس و همچنین با توجه به اینکه در مقوله انتقال تکنولوژی در داخل کشور، کمتر به نتایج روشهای انتقال تکنولوژی در رسیدن به اهداف استراتژیک پروژه پرداخته شده است، لذا در این مقاله ، سعی گردیده دو روش انتقال تکنولوژی در کشور شامل دو حالت قرارداد مشروط ( به لت رواج در کشور ) وروش سرمایه گذاری مشترک( به علت موفقیت و رواج در کشورهای در حال توسعه ) مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد . دراین مقاله مطالعات میدانی بر روی شرکت مترو تهران صورت گرفته است. در این شرکت ، طرح انتقال تکنولوژی ساخت واگن تعریف گردیده واز روش قرارداد مشروط ( خرید تعدادی واگن از شرکت چینی مشروط به انتقال تکنولوژی ساخت واگن به کشور) و روش سرمایه گذاری مشترک ( تاسیس شرکت واگن سازی تهران با مشارکت طرف چینی) استفاده گردیده است. لازم به ذکر است که جهت جمع آوری اطلاعات لازم، علاوه بر مطالعه مدراک، مصاحبه هایی با مدیران طرح صورت گرفته است. به منظور تصمیم گیریهای استراتژیک پروژه، نتیجه این بررسی نشان می دهد که جهت انتقال کامل تکنولوژی ( انتقال دانش ساخت و طراحی) به شرط وجود بسترها و شرایط مناسب سیاسی کشور، بهترین گزینه، روش سرمایه گذاری مشترک می باشد . به عنوان اولویت دوم روش قرارداد مشروط ( خرید محصول به شرط انتقال تکنولوژی مربوط) آنهم بصورت خرید و انتقال تکنولوژی در یک قرارداد واحد، بازدهی بیشتری خواهد داشت. شایان ذکر است که انعقاد قرارداد خرید و انتقال تکنولوژی در دو قرارداد مجزا، با توجه به ضعفهایی که نسبت به روشهای فوق دارد، اما به علت مشخص بودن مبلغ دقیق انتقال تکنولوژی وسازگاری با قوانین، بیشتر مورد حمایت دولت می باشد.

انتقال تکنولوژی- مدیریت پروژه - مترو تهران - واگن مترو