سمیرا منصوری - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه شاهرود
خلیل اژدری - دانشیار گروه آب و خاک دانشگاه شاهرود
صمد امامقلی زاده - دانشیار گروه آب و خاک دانشگاه شاهرود

در این مقاله نتایج یک مطالعه ی آزمایشگاهی درباره ی بررسی تاثیر قطر ذرات رسوب بر آبشستگی موضعی پایین دست جت های ریزشی ارائه شده است. جت آب از لوله هایی با مقاطع دایرهای از ارتفاع ثابت 95/1 سانتی متر با زاویه ی 15 درجه (نسبت به راستای افق) به داخل حوضچه ی رسوب تخلیه می شد. کف حوضچه ی رسوب با سه نوع رسوب یکنواخت با قطر متوسط معادل 1/7 و 3/2 و 6/75 میلی متر تا ارتفاع 0/2 متر پر شد. آزمایش ها به ازای دبی های متفاوت در محدوده ی 1/32 تا 5/14 لیتر بر ثانیه صورت گرفت. نتایج نشان داد که افزایش اندازه ی متوسط ذرات رسوب، تاثیر معکوس در مقدار آبشستگی دارد. بهطوریکه با افزایش قطر رسوبات در یک دبی و زاویه ی ثابت، حداکثر عمق آبشستگی کاهش یافته و محل وقوع آن از دریچه ها دور می شود. همچنین نقطه ی انتهایی حفره به دریچه ها نزدیک شده و با کاهش گسترش طولی حفره، حجم آبشستگی و ارتفاع برآمدگی رسوبات در پایین دست حفره نیز کاهش می یابد.

آبشستگی موضعی، دریچه، جت های ریزشی آزاد، اندازه ی متوسط ذرات رسوب، حفره ی آبشستگی