دیما العبده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گرایش محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران
محسن سعیدی - استاد گروه آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران

منابع آب، یکی از پایه های اصلی توسعه پایدار به حساب می آید . یکی از این منابع تأمین کنندهی نیازهای بشری، رودخانه ها می باشد که پارامترهای کیفی آنها از مؤلفه های حائز اهمیت بوده و می بایستی به دقت شبیه سازی و تخمین شود . از این رو استفاده از ابزارهای مدیریتی همچون مدل-های کامپیوتری به منظور پیش بینی وضعیت کیفی آب رودخانه ها امر ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، برای تعیین کیفیت آب رودخانه جاجرود، شاخص پارامترهای متداول کیفیت منابع آب سطحی ایران IRWQIsc در 8 ایستگاه در طول مسیر رودخانه از گرمابدر تا ورودی مخزن سد و برای چهار فصل از پاییز سال 1388 تا تابستان سال 1389 محاسبه شده است. با توجه به اینکه روش معمولی اندازه گیری پارامترهای شاخص پر وقت و هزینه می باشد، دو پارامتر مورد استفاده در شاخص IRWQIsc (نیترات و BOD) توسط مدل QUAL2KW مدلسازی گردید. سپس جهت بهبود شاخص، چهار سناریو مختلف مربوط به کاهش نیترات و کاهش BOD در رودخانه و شاخه های فرعی آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شاخص IRWQIsc در دوره ی مطالعه بین 73 / 70 و 47 / 38 بوده و کیفیت آب رودخانه بر حسب این شاخص در رده بندی نسبتا بد تا خوب قرار می گیرد و سناریو کاهش نیترات در بالادست رودخانه به مقدار 30 درصد خوب برای بهبود یافتن شاخص IRWQIsc می باشد.

شاخص کیفیت منابع آب ایران، رودخانه جاجرود، QUAL2KW