داود معظمی - دانشگاه تربیت مدرس ایران
محمدحسین صبحیه - دانشگاه تربیت مدرس ایران
دانیال معظمی - دانشگاه تربیت مدرس ایران

در یک تحقیق صورت گرفته اصلی ترین دلایل افزایش هزینه در قراردادهای سنتی ( سه عاملی) طرحهای عمرانی در برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران شناسایی و به ترتیب اهمیت و میزان تأثیر گذاری از دیدگاه صاحب نظران و عوامل اصلی درگیر در پروژه ها اولویت بندی شدند. در مقاله حاضر ضمن اشاره به روش تحقیق و جمع آوری و اولویت بندی این دلایل و معرفی الگویی جهت وزن دهی به این آیتم ها با استفاده از نظریات مدیران و کارشناسان و دست اندرکاران کلیدی درگیر در پروژه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP) تهیه هندبوکی با تکیه بر مستندات و تجارب پروژه های خاتمه یافته پیشنهاد می شود. چنانکه دیده می شود میزان تأثیرگذاری و وزن آیتم های مختلف که باعث افزایش هزینه در پروژه ها می ش وند در انواع پروژه ها متفاوت است. بدین ترتیب می توان پس از اتمام پروژه و با استفاده از مستندات و نظر سنجی از عوامل کلیدی درگیر در رسته های کارفرما، مشاور و پیمانکار از طریق تشکیل ماتریس مقایسه زوجی ( وزن هر آیتم و میزان تأثیرگذاری آنرا محاسبه نمود و با دسته بندی پروژه ها در انواع مختلف مثل پروژه های سدسازی ، نیروگاهها، راهها، پتروشیمی پروژه های شهری و ... اقدام به تهیه هندبوکی نمود. که قبل از شروع هر پروژه جدید هر یک از عوامل درگیر با استفاده از این هندبوک و بعنوان یک بایگانی قابل اعتماد پروژه های مشابه قبلی بتوانند برنامه ریزیهای لازم در مواجهه با مسائلی که رویاروی آنهاست و بیشترین تأثیر را در افزایش هزینه در پروژه های مشابه قبلی داشته را بنمایند، و بدین وسیله ضمن استفاده مفید از تجارب قبلی راه هموارتری را جهت انجام پروژه مورد نظر خود با هزینه کمتر بپیمایند

افزایش هزینه، پروژه های عمرانی، برنامه سوم توسعه