بررسی سیاست خارجی ایران در عراق پس از سقوط صدام با رویکرد نئورئالیستی

مقاله حاضر بر آنست با استفاده از مفروضههای اساسی رئالیسم نئوکلاسیک با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از اطلاعات کتابخانهای اسنادی به این پرسش پاسخ گوید که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در عراق تا چه حد توانسته تامین کننده منافع ملی این کشور باشد؟ در همین راستا به بررسی عوامل تاثیرگذار بر رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه رئالیسم نئو کلاسیک پرداخته ایم؛ مواردی از جمله سیستم جهانی و منطقه ای موجود، شخصیت و فهم حاکمان و منافع ملی جمهوری اسلامی ایرانمد نظر قرار گرفته است. فرضیه اساسی این مقاله برآنست که استراتژی اساسی حاکم بر سیاست خارجی جمهوریاسلامی ایران دکترین تعامل سازنده می باشد. تصمیم گیرندگان سیاست خارجی ایران برآنند تا روابط خود با همسایگان منطقه ای را ارتقا بخشیده و چهره ای سازنده بر تعاملات منطقه ای از خود نشان دهد. طبق یافتههای این پژوهش رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در عراق قرابت زیادی با انگارههای رئالیسم نئوکلاسیک داشته و دولت ایران تا حدود زیادی با رویکردی رئالیستی و عقل گرایانه و بازی هوشمندانه در تحولات عراقتوانسته علاوه بر اینکه قدرت های جهانی را به نقش خود در ثبات و امنیت منطقه واقف کند، کشورهای همسایه خود را نیز تاحدودی راضی نگه داشته، امکان مبادلات اقتصادی را نیز افزایش دهد. بدین ترتیب سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توانسته حافظ و گستراننده منافع تعریف شده این دولت باشد، که از جمله مهم ترین آن ها حفظ بقا در مرحله اول و افزایش نفوذ و گستره قدرت جمهوری اسلامی ایران و تحقق دکترین تعامل سازنده در منطقه در مرحله بعد می باشد.

Keywords:

رئالیسم نئوکلاسیک , عراق , منافع ملی , سیاست خارجی , نظام جمهوری اسلامی ایران