سجاد لطفیان سرگزی - دانشجوی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
حمیدرضا گنجعلی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
محمدرضا نارویی راد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی زابل

جهت بررسی از تراکم گیاه وحذف برگ برعملکرد واجزای عملکرد رقم پروگرس آفتابگردان آزمایشی در سال زراعی 93-92 در مزرعه خاتم انجام شد. این طرح تحقیقاتی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ودر سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل تراکم گیاه در سه سطح ( 8/3 و 11 و 16 بوته در مترمربع ) وقطع برگ در چهار سطح ( عدم قطع برگ، قطع یک درمیان، قطع 50 درصد ساقه و قطع 50 درصد بالای ساقه) اجرا گردید. ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد تک بوته، درصد پوکی، وزن طبق ها منهای دانه ، وزن صد دانه، عملکرد دانه در هکتار، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مورد بررسی واندازه گیری قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که عملکرد واجزاء عملکرد آفتابگردان ورقم مورد آزمایش تحت تاثیر تراکم گیاه در واحد سطح وقطع برگی قرار گرفت با افزایش تراکم گیاه در مترمربع ارتفاع گیاه، درصد دانه پوک وعملکرد بیولوژیک افزایش ولی اجزاء عملکرد، عملکرددانه وشاخص برداشت کاهش یافت. بیشترین میزان عملکرد دانه ، اجزای عملکرد وشاخص برداشت در کمترین تراکم کیفی 8/3 بوته در مترمربع بدست آمد. بنابراین تراکم مناسب در کشت تابستانه آفتابگردان در سال ومنطقه مورد آزمایش تراکم 8/3 بوته در مترمربع بود. قطع برگ تمامی صفات اندازه گیری شده جزشاخص برداشت را تحت تاثیر منفی قرارداد. بیشترین اثر منفی ناشی از قطع برگ در 50 درصد بالای ساقه بود ونشان داد که برگهای بالای ساقه در آفتابگردان نقش عمده ای در انتقال مواد فتوسنتزی به اجزای زایشی در آفتابگردان دارند که بدلیل نزدیکی این منبع فیزیولوژیک به طبق بوده است.

آفتابگردان، عملکرد، قطع برگ ، تراکم