آمنه صدیقیان بیدگلی - عضو هیات علمی گروه مطالعات اجتماعی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- عضو هیات مدیره انجمن جامعه شناسی آموزش

نگرش علمی و رفتار علمی دو اصلی است که نظام تولید و توزیع و بازتولید دانش را تعریف می کنند. تعمیم و گسترش ارزش هایحاکم بر رفتار علمی و حرفه ای در همه سطوح دانشگاهی می تواند موجب افزایش التزام اجتماعی استادان و دانشجویان و اعتمادبیشتر جامعه به دانشگاهیان و سلامت ارتباطات علمی و فعالیت پژوهشی گردد. هرچند ملاحظات و تعلمیات اخلاقی، موضوعاتیبسیار کهن و پرسابقه اند و لیکن در شرایط امروزی جوامع بشری، به مسائلی حاد و اضطراری تبدیل گشته اند که به لحاظ ارتباط وتقابل با مسائل و عناصر نوبنیاد علمی و فنی ممکن است تازه و نو تلقی گردد و نیازمند مطالعات و تتبعات نوین باشند. این مقاله براساس پژوهش انجام شده در سال 1393 نگاشته شده است و نگرش دانشجویان دوره های کارشناسی ارشد و دکترا دررابطه باارزش های علمی و پایبندی آنان به رفتار علمی را بررسی می کند.جامعه آماری پژوهش را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های دولتی تهران در سال 1393 تشکیل می دهند که 77868 نفرهستند. با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر حجم نمونه تعیین شد و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. نتایجقابلیت تعمیم به جامعه آماری را دارد.نتایج مربوطه نشانگر سطح بالایی نگرش علمی دانشجویان نمونه تحقیق می باشد. میانگین شاخص رفتار علمی نیز نشانگر سطحنسبتا خوبی از رفتار علمی دانشجویان نمونه تحقیق می باشد. بر اساس یافته های پژوهش، رابطه نسبتا بالایی بین نگرش به ارزشهای علمی و رفتار علمی فرد وجود دارد. به نظر می رسد، میزان اعتقاد فرد به ارزش های علمی بر میزان رعایت آن در رفتارهایعلمی افراد موثر است. بنابراین هر چه این اعتقاد به ارزش های موجود در علم (صداقت، دقت، کارایی، قانونمندی و ...) در افرادتقویت شود، باید انتظار رفتار علمی تری داشته باشیم.

ارزش های علمی، رفتارهای علمی، آموزش عالی، دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا