علیرضا توکلی - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان شاهرود
حسین حکم آبادی - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان شاهرود

تغییر پارامترهای اقلیمی، محدودیت دسترسی به آب، نقصان کمی و کیفی منابع آب و خاک و نیز توجه ویژه به جنبه های اقتصادی تولید از جمله عواملی هیتند که در فراگیر شدن کشت پسته در استان سمنان نقش دارد. یکی از مهمترین شاخصهای فنی، شاخص بهره وری آب است که بررسیهای اولیه انجام شده در استان حاکی از تفوق و برتری ویژه کشت پسته نسبت به تولید برخی محصولات زراعی و باغی دیگر است. در استان سمنان به ازای هر متر مکعب آب به طور متوسط حدود 385 گرم پسته 403 گرم گندم و 410 گرم جو بدست می آید. از منظر اقتصادی، بهره وری اقتصادی پسته بیش از 10 برابر غلات است، لذا باتوجه به ارزش اقتصادی و قابلیت فرآوری و صادرات پسته، کشت و کار برخی محصولات زراعی با توجه به میزان عملکردفعلی آنها محل تردید جدی است. پسته بخاطر تحمل به شوری بالاتر، عمر طولانی، ارزش افزوده ذاتی، دسترسی به بازارهای مصرف بزرگ در شرق، غرب و شمال استان، دارای مزیت فوق العاده ای است. علاوه بر آن وجود ایستگاه تحقیقات پسته دامغان به عنوان قطب پژوهش های تخصصی پسته در نوار جنوبی البرز، بهترین و ایده آل ترین شرایط را فراهم کرده است. البته لازم بذکر است که موضوع اصلاح شیوه های آبیاری، کاهش تلفات تبخیر آب، پایش مستمر مدیریت باغبانی و آموزش پسته کاران از چمله موارد موثر در حصول اهداف محسوب می شود. لازم به بیان است که میزان تلفات آب در آبیاری غرقابی پسته متناسب با بافت خاک بین 10 تا 30 درصد کل آب مصرفی را تشکیل میدهد و در استفاده از آبیاری تحت فشار میتوان از آبیاری قطره ای زیر سطحی و روش نوین آبیاری قطرهای زیر سطحی مطبق اصلاح شده بهره گرفت.

بهره وری آب، تلفات آب، آبیاری قطره ای، شوری