محمدهادی دهقانی - دانشگاه علوم پزشکی تهران- گروه مهندسی بهداشت محیط- استادیار
عماد دهقانی فرد - دانشگاه علوم پزشکی ایران- دانشجوی دکترای تخصصی بهداشت محیط
کمال اعظم - دانشگاه علوم پزشکی تهران- استادیار گروه اپیدمیولوژی و آمار یستی
علیرضا عسگری - دانشگاه علوم پزشکی شاهرود- گروه بهداشت محیط

مقدمه: بررسی میزان و ترکیب اجزاء پسماندهای شهری به عنوان اطلاعات اساسی برای طراحی، بهره برداری و بهینه سازی سیستم های مدیریت پسماند مورد نیاز است. هدف نهایی این تحقیق بررسی کمی، کیفی و پتانسیل بازیافت پسماندهای جامد شهر تهران به تفکیک مناطق 22 گانه آن می باشد. مواد و روشها: این مطالعه در بازه زمانی 9 ماه ابتدای سال 1386 و در مناطق 22 گانه شهرداری تهران انجام شد. روش نمونه برداری پسماندها به صورت مرکب سیستماتیک بود. در این مطالعه اجزاء خشک موجود در پسماندها، جداسازی و ابتدا با آزمون کلموگروف-اسمیرنوف طبیعی بودن توزیع میانگین پسماندها و سپس برای بررسی وجود اختلاف معنادار بین پارامترهای با توزیع نرمال، از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون t و برای پارامترهای با توزیع غیر نرمال از آزمون منویتنی و کورسکال والیس استفاده شد. نتایج: اجزاء خشک موجود در پسماندهای مطالعه شده شامل کاغذ و مقوا 37 %، پلاستیک 25 %، فلزات 13 %، منسوجات 8% و شیشه 4% بودند. بیشترین مقادیر کاغذ و مقوا در آذر ماه،پلاستیک و فلزات در اردیبهشت ماه، منسوجات و شیشه در آبان ماه و زایدات قابل دفن در خرداد ماه بودند. همچنین میانگین اجزاء خشک پسماندهای مورد مطالعه در ماه های فصل پاییز نسبت به فصل تابستان دارای اختلاف معنادار می باشند (p<0/05).نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که برنامه تفکیک از مبدأ و راه اندازی و ساماندهی صنایع بازیافت موجود در شهر تهران انجام شود که علاوه بر کاهش حجم پسماند و کاهش هزینه های مدیریت پسماندهای شهر تهران، موجب درآمدزایی و ایجاد اشتغال در این بخش خواهد شد.

پسماند شهری، اجزاء خشک، بازیافت، شهرداری تهران