محمد کاویانی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد بابل

با توجه به موقعیت اقتصادی ما نسبت به کشورهای همسایه، مجموعه وسیعی از تولیدات و خدمات وجود دارد که می توانیم به بازار کشورهای همسایه عرضه کنیم وجود مبادلات و پیوند های دو سوی مرز و آسیب پذیری و تهدیدات مختلف در اینمناطق اهمیت ویژه ای را در فرایند برنامه ریزی، توسعه آمایش سرزمین به مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن ها به طور جد شاهد چالش های عمده ای از جمله عدم ثبات جمعیتی مناطق مرز نشین خواهیم بود در این راستا، با تأکید برکشور ایران به عنوان یکی از کشورهای برجسته منطقه و دیگر کشورهای همجوار با برخی ویژگی های مشترک از جمله زبان، دین و فرهنگ، پتانسیل لازم برای تشکیل یکپارچگی اقتصادی را دارا می باشند. هدف اصلی از انجام این تحقیق، شناختشاخصه های ظرفیت تجاری و اولویت بندی آنها و بررسی ظرفیت های تجاری کشورهای همجوار در استان های مرزی می باشد نتایح حاصله از مجموع 45نفر نمونه آماری، 11.11درصد زن و 88.89درصد مرد می باشند، با مطالعات کتابخانه ای سه دسته شاخص های ظرفیت تجاری کشور های همجوار در استانهای مرزی شناسایی شد که پس از تجزیه و تحلیل اولویت بندی این سه دسته عوامل شامل: شاخص محیط اقتصادی کشور های همجوار، شاخص متغییر های واقعی در کشور هایهمجوار و شاخص متغییر های بخش خارجی(تجاری) کشور های همجوار می باشد. مطابق با نتایج اولویت گزینه های شاخص محیط اقتصادی ظرفیت تجاری کشور های همجوار به ترتیب شامل آزادی اقتصاد، توسعه انسانی، میزان ظرفیت تولید کالااست. مطابق با نتایج اولویت گزینه های شاخص متغیرهای اقتصادی ظرفیت تجاری کشور های همجوار به ترتیب شامل تشکیل سرمایه از ،GDPسهم ارزش افزوده صنایع کارخانه ای از GDP ،GDPمی باشد. مطابق با نتایج اولویت گزینه های شاخص متغیرهای بخش خارجی ظرفیت تجاری کشور های همجوار به ترتیب شامل سهم تجارت خارجی از کل تجارت، باز بودن اقتصاد کشور، سهم صادرات کارخانه ای به کل صادرات، میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور می باشد.

ظرفیت های تجاری، یکپارچگی اقتصادی، کشورهای همسایه، مناطق مرزی