منوچهر امیری - عضو هیئت علمی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

فروچاله های منطقه همدان در دشت فامنین-قهاوند-کبودرآهنگ در شمال استان همدان واقع شده است و در طی ده سال اخیر در این دشت پدیده هایی همچون وقوع فروچاله ها و گازدار شدن برخی از چاهها رخ داده است که شناسایی شرایط ویژه سنگ بستر منطقه می تواند در توجیه و تفسیر این پدیده ها موثر باشد. در این برسی نشانه های انحلال در سنگ بستر مورد توجه قرار گرفته و با نمونه گیری از آب مناطق گازدار و آنالیز شیمیایی آب، میزان اندیس اشباع و اندیس پایداری سنجش گردیده است. مقادیر مثبت اندیس اشباع مقادیر کمتر از 6 اندیس پایداری وجود حفره های میکروسکوپی و ماکروسکوپی در سنگ بستر ، قشرکربنات کلسیم در سطح کانال برخی از چاهها و مقادیر خیلی بالای یونهای بی کربنات و کلسیم در آبهای منطقه نشان می دهد که آبهای دی اکسیدکربندار منطقه به سنگ بستر حمله نموده و سنگ بستر دچار انحلال شدید گردیده و ساخت درون کارست در این سنگ بستر بوجود آمده است.