آسیه جفاکش مقدم - کارشناس پژوهش دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی،بجنورد،ایران دانشجوی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد، بیرجند،ایران
فاطمه شهابی زاده - استادیار گروه روان شناسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند.ایران
عبدالمجید بحرینیان - استاد تمام گروه روانشناسی علوم پزشکی شهیدبهشتی .تهران.ایران

ذهن آگاهی یک آگاهی پذیرا و عاری از قضاوت از آنچه که اکنون در حال وقوع است، می باشد. افراد ذهن اگاه، واقعیات درونی و بیرونی را آزادانه و بدون تحریف ادراک و توانایی زیادی در مواجهه با دامنه گسترده ای از تفکرات، هیجانات و تجربه ها، اعمالخوشایند و ناخوشایند دارند. با توجه به شیوع بالای اختلالات روانپزشکی در بین بیماران دیالیزی، این مطالعه با هدف اثربخشی روان درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران دیالیزی انجام شد.این مطالعه از نوع آزمایشی بر روی بیماران تحت درمان همودیالیز در سال 1131 در یکی از بیمارستان های شهر بجنورد انجام شد. 22 نفر از بیماران در دو گروه 121 تا 2 ساعته در هفته( تحت مداخله درمانی حضور / نفر به طور تصادفی جایگزین شدند گروه آزمایش به مدت یک ماه )دو جلسه 5 ذهن قرار گرفته و با گروه کنترل مقایسه شدند. داده ها بوسیله پرسشنامه استاندارد DASS-21 جمع آوری و با نرم افزار SPSS 21 و آزمون های توصیفی، مجذور کای، دقیق فیشر، واریانس یکطرفه و کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های مطالعهنشان داد درمان مبتنی بر حضور ذهن به صورت معنی داری بر افسردگی و استرس بیماران اثربخش بوده (P< 0.05) همچنین با وجود اینکه میانگین اضطراب در گروه آزمایش و کنترل در پس از مداخله کاهش یافته بود اما این اختلاف معنی داری نشد. با این وجود به نظر می رسد می توان برنامه آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی را برای کاهش افسردگی و استرس بیماران تحت درمان دیالیز بکار برد و همچنین با افزایش تعداد جلسات مربوط به شناسایی اضطراب و آموزش های عملی تکنیک های درمانی در طولانی مدت یک برنامه مداخله ای مداوم و قابل فهم و اجرا، نتایج بهتری بدنبال داشته باشد

درمان مبتنی بر حضور ذهن، افسردگی، اضطراب، استرس، دیالیز