نمود نظریات فمینیسم در پیکره نگاری زنان در دربار فتحعلی شاه قاجار

موضوع زنان قاجار بحثی تازه در پژوهش های هنری نیست اما پرداختن به مسائل جزئی تری مانند برهنگی زنان در نقاشی های درباری این دوره شاید مباحث جدیدی را در این باب پیش روی پژوهشگران گذارد. موضوع اصلی نقاشی های قاجار انسان است، ولی با تفاوتجنسیتی. مردان غالبا شخصیت های با نفوذ، از جمله شاه و درباریان هستند ولی زنان پیوسته رامشگران و مطربانند. مضامین احساسی و شهوانی از موضوعات مهم پیکره نگاری دربار فتحعلی شاه است که بالطبع تصویر نگاری زنان برهنه و نیمه برهنه را به همراه دارد. از دیدگاه فمینیست ها نگاه مادی بر زن و تاکید از اندام او نه تنها توهین به این جنس است بلکه نوعی بهره کشی جنسی محسوب میشود و ظلمی است که از جانب مردان بر زنان. زنان نقاشی های ما خود خواستند که برهنه کشیده شوند؟ به چه دلیل؟ مردان به چه دلیلی تنها مقاماتو رجال درباری فتحعلی شاهند؟ نه اینکه تاریخ ایران)دوره هخامنشیان( نشان داده است که تفاوتی میان زن و مرد نیست، چرا زنان درنقاشی های قاجارمحدود و محکوم به جنسیتشان شده اند؟ این نا برابری که میان مردان و زنان دیده می شود نه نتیجه تفاوت های طبیعی)زیستی(، بلکه ناشی از تاثیر محیط است. مردان در هر شرایط اقتصادی، به اعمال زور و سلطه بر زنان نیازی روانی و حتی جسمانیدارند. این تفاوت ها به خوبی در نقاشی های این مقطع از دوره قاجار دیده می شود.این مواضعی است که با تکیه بر نظریات فمینیسم مورد بررسی قرار می گیرد. در پژوهش پیش رو به کمک منابع کتابخانه ای و روش مقایسه ای به وجوه مشترک و متفاوت در مفاهیم خلق این آثار و تجلی زن و تاکید بر برهنگی زنان در این نقاشی ها خواهیم پرداخت که از اهداف این تحقیق نیز بشمار می رود. حاصل بررسی هاحاکی از این است مردان دربار قاجار نیازی روانی و شهوانی به دیدن اینگونه نقاشی ها داشته اند.که این نگاه جنسیتی به زن از دیدگاه فمینیست ها نوعی پست شمردن و تجاوز به حقوق زنان است.

Keywords:

فمینیسم , قاجاریه , فتحعلی شاه , پیکره نگاری زنان , تطبیق