ولی الله ربیعی فر - دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
محمدرضا پورجعفر - استاد گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

در دنیای امروز، مساله هویت شهری به ویژه ساختار کالبدی یکی از مهمترین و پیچیده ترین مباحثی می باشد که در کانون مطالعات علوم شهری قرار گرفته است و این امر ضرورت توجه و مطالعه گسترده و عمیق چنین مباحثی را در جامعه علمی و اجرایی شهرسازی وضع کنونی کشور دوچندان کرده است.هدف از انجام تحقیق حاضر، تبیین عناصر هویت ساز در ساختار کالبدی شهرها می باشد که شهر زنجان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و نوع آن از لحاظ هدف، کاربردی است روش حاکم بر تحقیق از نظر نوع دادها، کمی و کیفی می باشد. در واقع تحقیق با رویکردی اکتشافی از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز بهره برده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است شهر زنجان به عنوان یکی از شهرهای است که دارای سابقه تاریخی طولانی مدت (حداقل 3200 سال) در منطقه می باشد هر چند به خاطر پرفراز و نشیب بودن تاریخ این شهر آثار تاریخی آن از دوره صفویه شروع می شود اما با تمامی این وجود، طبق بررسی معیارهای کالبدی آن می توان اظهار کرد که شهر زنجان الخصوص بافت مرکزی شهر دارای هویت بافت شهری با ارزشمندی است که بناها و فضاهای تاریخی فراوانی را در دل خود جای داده است که در فضای جغرافیایی این شهر تلالو می کنند در واقع می توان بافت مرکزی و تاریخی شهر زنجان را به عنوان یکی از پهنه های شهری دارای هویت ایرانی اسلامی در شهرسازی کشور مطرح کرد.

هویت، ساختار کالبدی، شهر زنجان