فاطمه مهدیزاده سراج - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
سیامک سهرابی - کارشناسی ارشد مرمت و احیا بناها بافت های تاریخی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
غلامرضا جاپلقی - کارشناسی ارشد مرمت و احیا بناها بافت های تاریخی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

بازار در ایران همواره از ارکان مهم و تاثیر گذار و جزء لاینفک در شکل گیری استخوان بندی شهری بوده، به طوری که مردم علاوه بر تامین نیازها و اجناس دلخواه خود، با دیگران در تعاملات اجتماعی و فرهنگی سهیم می باشند. توجه و عنایت به عوامل مهم در طراحی و ساخت مراکز خرید سنتی که دربرگیرنده عناصر معماری، اقلیمی، اجتماعی بوده، باعث ایجاد فضایی دوستانه و ملموس با احساسات درونی مردم می باشد. با شروع انقلاب صنعتی و تاثیرات چشمگیر آن بر طراحی فضاهای شهری، خصوصیات و ویژگی های بازار نیز همچون دیگر فضاهای شهری دگرگون شده است. در طراحی مراکز تجاری امروزی دیگر خبری از توجه به زندگی، مقیاس و معیار انسانی نیست و این نوع طراحی بین المللی و جهانی توجه خود را بیشتر به سرعت در کارکرد یا به اصطلاح ماشینی شدن نموده است. در این زمینه، مقصود مقالهحاضر مقایسه تعامل اجتماعی در مراکز تجاری امروز و بازار های سنتی از جنبه مردم واری در طراحی و دسترسی های فضایی با روش مقایسه تحلیلی اسنادی و مطالعات میدانی بازار اسلامی کرمانشاه به عنوان یک مرکز خرید سنتی فعال - و مرکز خرید دبیر اعظم کرمانشاه به عنوان یک مرکز تجاری مدرن جهت مشخص شدن نکات مثبت در طراحی مراکز سنتی و درنظر گرفتن این عوامل در طراحی مراکز خرید امروزی به منظور احیا و ارتقا تعامل اجتماعی در مراکز خرید امروزی می باشد.

بازار سنتی، مراکز تجاری، تعامل اجتماعی، بازار اسلامی کرمانشاه، مرکز خرید دبیر اعظم