امیرحسین علی بیگی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرما
حوریه مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طب

امروزه در بخش کشاورزی در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران به طور عمیقی بر مفاهیم و اصول آبخیزداری با نگرش پایداری اقتصادی - اجتماعی تأکید می شود . به طوریکه متخصصان درصدند تا با بررسی چالش های مهم آبخیزداری راه را برای یک برنامه ملی و کلان در مدیریت آبخیزها هموار نمایند . آبخیزداری به عنوان نوعی مدیریت علمی، ضمن توجه به مسایل اقتصادی - اجتماعی، حفظ منابع آب و خاک در حوزه های آبخیزداری، از علوم و تجربیات مختلف بهره گیری می کند، بدون آن که نقش مردم از نظر دور بماند . در این جا برنامه های حفاظت خاک و آبخیزداری همسو با توسعه پایدار و با اعمال مدیریت مسؤولانه بر منابع، علاوه بر نیازهای امروز به منافع آینده نیز توجه دارد که در این راستا استفاده از دانش و اطلاعات فراهم آمده از طریق پژوهش های علمی و تلفیق آنها با علوم طبیعی، آموزش، فرهنگ، ارتباطات و علوم اجتماعی از اهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار است . در این مقاله سعی شده است تا از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی اهمیت و جایگاه مدیریت مشارکتی آبخیزها در پایداری، و مفاهیم، راهکارها و چالش های موجود در این راستا تبیین گردد و از طرفی مهمترین دستاورد بخش آبخیزداری را گام نهادن در جهت مدار ملی و مردمی آبخیزها و جلب مشارکت مردم در ابعاد مختلف از طریق تأکید بر ویژگی هایی چون جامع نگری و دوراندیشی در برنامه ریزی برای بخش آبخیزداری معرفی نماید

مدیریت مشارکتی، آبخیزداری، توسعه پایدار، حفاظت آب و خاک، راهکار، چالش