سمیه دشت دار - کارشناس ارشد
محمد زمانیان - استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

به منظور بررسی اثر تاریخ های کاشت تایستانه بر عملکرد کمی و کیفی ارقام شبدر در منطقه کج پژوهشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با 12 تیمار در سال زراعی 1394-1393 در کرج اجرا شد. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح ( اول و 25 مرداد به عنوان کشت تابستانه و 20 شهریور به عنوان کشت مرسوم ) و عامل فرعی ارقام شبدر در چهار سطح ( سبدر ایرانی یک چین ، شبدر برسیم رقم تولیدی کرج، شبدر ایرانی چند چین، شبدر لاکی رقم البرز 1 ) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت، اثر رقم و اثر متقابل بین عامل ها از نظر عملکرد کمی و کیفی علوفه ارقام شبدر در سطح پنج درص معنی دار است. مقایسه میانگین صفات در تاریخ های کاشت نشان داد که به ترتیب بیشترین عملکرد علفه تر و خشک، نسبت وزن خشک برگ به ساقه در تاریخ کاشت وسم ( 20 شهریور ) با میانگین 36/8، 5/5 تن در هکتار و 92/03 درصد بود و در بین ارقام نیز گونه های شبدر لاکی البرز 1 با میانگین 42/85 و 5/70 تن در هکتار و 92/36 درصد و شبدر ایرانی چند چین با میانگین 40/41 و 5/20 تن در هکتار و 90/23 درصد به دست آمد. بالاترین درصد پروتئین خام و قابلیت هضم پذیری ماده خشک (DMD) مربوط به شبدر برسیم با 22/19 و 63/32 بود. مقایسه میانگین اثر متقابل تاریخ کاشت * رقم نشان داد که در تاریخ کشت دوم (25 مرداد) و سوم ( 20 شهریور) ارقام شبدر ایرانی چند چین و شبدر لاکی رقم البرز 1 به ترتیب با بیش از 38 تن و 5 تن در هکتار بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک را داشتند.

شبدر، تاریخ کاشت، عملکرد علوفه تر، عملکرد علوفه خشک، صفات کیفی