شیما کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

ورود اسلام بر نوع نگرش، فرهنگ، سلایق مردم مؤثر بوده است. به تبع تغییر این موارد نوع معماری آن کشور را هم تحت تأثیر قرار داد. قابل ذکر است که میزان این اثر پذیری و نحوه آن در هر کشور متفاوت بوده است. تحولاتی که در معماری کشورهای اسلامیشکل گرفته است رابطه مستقیمی با میزان تاثیر پذیری آن از اسلام و معماری اسلامی که پایه گذار آن نقشه قدیمی از خانه پیامبر است، دارد. هر کشور با توجه به فرهنگ، معماری سنتی و گذشته خود از آن به نحوی استفاده کرده است. در این تحقیق معماری مساجد دو کشور ایران و ترکیه در زمان صفویه و عثمانی با هم مقایسه شده است، تا میزان شباهت ها و تفاوت های آنها با هم موردارزیابی قرار بگیرد. در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی در ابتدا به صورت اجمالی سیر تحول معماری مساجد دوران صفویه و عثمانی بیان شده است. سپس تاریخچه و توصیفی از دو مسجد امام در اصفهان و مسجد سلیمانیه در استانبول که هر دو متعلق به یک بازه زمانی و از نمونه های برتر اثر خود هستند مورد بررسی قرار گرفته است. در انتها خصوصیات مؤثر در ساخت مساجد و نحوهاجرا، اجزاء و جزئیاتی از تزئینات آنها مورد بررسی واقع شده و وجه مشترک و تفاوت های دو بنا مورد مطالعه در نموداری برای ارزیابی ارائه شد.

معماری صفویه، معماری عثمانی، مسجد امام اصفهان، مسجد سلیمانیه