رحمت اله کاردان - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران، کارشناس ارشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخ
سهیل قره - دانشجوی دکتری دانشگاه علم و صنعت، عضوهیات علمی دانشگاه پیام نور
حمید خزاعی - کارشناس ارشد مهندسی عمران – ژئوتکنیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

آلودگی در حوزه آّبخیز شهری از منابع مختلف ترکیبات شیمیایی آلی و غیرآلی از منابع مختلف همچون هوای آلوده، بارش و نشت از آسفالت خیابانها، نشت بنزین و نفت از ایستگاههای سوختگیر، روشهای نادرست در دفع مواد زائد، سرب خارج شده از اکزوز اتومبیلها، دفع نادرست صنایع داخلی و مکانهای صنعتی و تجاری، آفتکش شهری و فاضلاب شهری رو به افزایش است . اثرات ناشی از شهرسازی بر منابع آبهای زیرزمینی یکی از موضوعات مهم زیستمحیطی و مورد توجه در سالهای اخیر است . افزایش روزافزون جمعیت و رشد شهرنشینی و به تبع آن گسترش واحدهای صنعتی، باعث افزایش تولید مواد زاید و آلاینده گردیده است . یکی از مهمترین مواد آلاینده که هرروزه میلیون ها تن از آن در سراسر جهان تولید می گردد، مواد زاید جامد شهری (Municipal Solid Waste) است . بازیافت و تبدیل همه زبالهها بدلیل هزینه زیاد و محدودیتهای تکنولوژیکی عملا امکانپذیر نیست . بنابراین دفن مواد زاید بعنوان یک راه حل سادهتر و کم هزینهتر همواره مورد توجه بوده است . یک مدفن بهداشتی(Sanitary Landfill) از لایهها و پوششهای متعددی تشکیل شده است . یکی از مهمترین اجزای تشکیلدهنده یک مدفن مهندسی - بهداشتی، پوششهای کف و جداره مدفن هستند که هدف اصلی از طراحی آنها، به حداقل رساندن نفوذ شیرابه به درون خاک اطراف محل دفن و در نتیجه جلوگیری از آلودگی آبخوان شهری، خاک و بخصوص منابع آب زیرزمینی است . برای دستیابی به این هدف، لایههایی از جنس رس، غشاءهای مصنوعی و یا ترکیب هردوی اینها در کف مدفن ساخته میشوند . در این مقاله، جزئیات و مواد تشکیلدهنده این لایهها به اختصار معرفی گردیده و در ادامه به بررسی عملکرد و مزایا و معایب هر یک از این پوششها پرداخته شده است

آبخیز و آبخوان شهری، مدفن پسماندهای شهری، شیرابه، لایههای خاکی و مصنوعی کف و جداره