گلاله غفاری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

خصوصیات مورفومتری حوزه های آبخیز از جمله مهمترین عواملی هستند که در محاسبه بسیاری از پارامتر های هیدرولوژیک، مدیریت حوزه آبخیز و برنامه ریزی های زیست محیطی نقش قابل توجه ای ایفا می نمایند . در حال حاضر این خصوصیات با استفاده از نقشه های توپوگرافی موجود استخراج می گردد که دارای دو مشکل قدیمی بودن و نداشتن دقت کافی در نمایش آبراهه های درجه 1 و 2 می باشند . در این تحقیق سعی گردید ضمن ارائه روشی جدید با استفاده از تکنیک های سیستم اطلاعات جغرافیایی ) ) GIS و سنجش از دور ) ) RS این اشکالات مرتفع گشته و خصوصیات شبکه زهکشی حوزه بزرگ سفیدرود در استان کردستان با دقت بالا و به صورت اتوماتیک استخراج گردد . بدین منظور در اولین گام از تحقیق رقوم ماهواره ای ) + ) ETM حوزه از سازمان مربوطه خریداری شده و در نرم افزار های RS ای مانند Erdas 8.3.1 و Global Maper مورد پردازش و رفع نواقص قرار گرفت . در مرحله بعد این رقوم با فرمت مناسب به نرم افزار ArcView وارد گردیده و جهت بالا بردن وضوح، TIN و Grid و سپس مجدداٌDEMحوزه تهیه گردید . با نصب اکستنشن HEC-GeoHMS بر روی نرم افزار ArcView و استفاده از قابلیت های این الحاقیه هیدرولوژیکی، شبکه زهکشی و مرز تقسیم آب کل حوزه با دقت بالا استخراج گردید و نهایتاً با تعریف پروژه های جدید برای هر آبراهه اصلی تعداد زیادی از مشخصات حوضه ها و آبراهه ها به صورت کمی استخراج و امکان استخراج خصوصیات موفومتری تمامی حوضه ها و حتی آبراهه های درجه 1 فراهم گردید . از سوی دیگر با رقومی کردن آبراهه های قابل تشخیص بر روی نقشه های توپوگرافی 1:50000 موجود ، تطابق و یا تفاوت های بین شبکه های زهکشی تهیه شده مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که با توجه به قابلیت و دقت زیاد تکنیک های به کار رفته، امکان شبیه سازی و استخراج خصوصیات جدید ژئومتری حوضه ها و آبراهه های حوضه با دقت فراوان فراهم گردیده است .

، حوزه های آبخیز، شبکه زهکشی، GIS HEC-GeoHMS