پرهام نیک سیر - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید نواب پور - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین صبوری - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
حسن سلطانلو - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به منظور بررسی تحمل به خشکی آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل با سه تکرار در شرایط کشت هیدروپونیک انجام یافت ترکیب 22 ژنوتیپ برنج شامل دو ژنوتیپ والدینی یکی Bala متحمل تنش خشکی و دیگری Azucena حساس به تنش خشکی و دو سطح خشکی بدون تنش و تنش 5- بار به عنوان تیمارهای مورد بررسی در نظر گرفته شدند تجزیه واریانس صفات مورد بررسی در مجموع شرایط نرمال و تنش نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات معنی دار همچنین اثر متقابل ژنوتیپ *شرایط رشد به جز صفت وزن ساقه برای سایر صفات معنی دار بود نظر به معنی دار بودن اثر متقابل تجزیه واریانس در هر کدام از شرایط رشد نرمال و تنش خشکی انجام شد و سپس میانگین ژنوتیپ ها در هر کدام از شرایط رشد به طور جداگاه بررسی شد وجود اختلاف معنی دار میانگین صفات بیانگر وجود تنوع صفات در میان ژنوتیپ های مورد مطالعه بود مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نشان داد که ژنوتیپ های متحمل قطر ریشه وزن ریشه تعداد ریشه و بیوماس بالاتری نسبت به ژنوتیپ های حساس به تنش خشکی داشتند ولی میانگین طول ریشه در ژنوتیپ های متحمل کمتر از زنوتیپ های حساس بود تجزیه خوشه ای بر اساس صفات گیاهچه ای در هر دو حالت مذکور ژنوتیپ های مورد بررسی را در دو گروه مجزا قرار داد ژنوتیپ هایی که با رقم متحمل Bala در یک گروه قرار گرفتند گروه متحمل نامیده شدند و زنوتیپ هایی که با رقم نسبتا حساس Azucena دسته بندی شدند گروه حساس نامیده شدند

برنج،تجزیه خوشه ای،تجزیه واریانس،تنش خشکی،هیدروپونیک