محمدمهدی داداشی چکان - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته فقه و حقوق جزا، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی مراغه، ایران.
جمال بیگی - استادیار گروه فقه و حقوق جزا، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی مراغه، ایران.

انسان موجودی است که در بروز اختلال در این نظم و ایجاد نابسامانی و زیان در قلمرو متصرفات خویش نقش به سزایی را ایفا نموده است. وی به جای بهرهمندی از طبیعت و مواهب مستقر در آن و به خدمت گرفتن امکانات وتوانمندیهای آن، در موارد بسیاری با اقدامات خود در جهت نابودی و تخریب و نیز آلایندگیهای گوناگون آن گام برداشته است. مساله محیط زیست امروزه به بحرانی جهانی و فراگیر تبدیل شده و چنان چه به صورت عملی و جدیبرای رفع این معضل چارهاندیشی نشود، بشر با فاجعه عظیمی مواجه خواهد شد که حیات او را بر روی کره زمین ناممکن خواهد ساخت. در این میان، سازمان های دولتی اصلی ترین مراکز مقابله با مسائل زیست محیطی هستند؛ اما به علت گستردگی و پیچیدگی موضوع، دولت توان کافی برای حل آن ندارد. از همین رو است که سازمان های مردمنهاد ) سمن ( نقش اساسی و برجسته خود را در پیشگیری از وقوع جرایم در این حوزه نمایان خواهند کرد تا با همکاری و مساعدت نهادهای مسئول و دخیل در این امر و در کنار دولت، نه در تقابل با دولت در راستای پیشگیری از وقوع جرایم زیست محیطی قدم بردارند. این مقاله می کوشد با بازشناسی ساز و کارهای سازمان های مردم نهاد در حفاظت از محیط زیست با تکیه بر دکترین جرم شناسی سبز، نقش و جایگاه قانونی و اجرایی این سازمان ها را در حوزه جرایم زیست محیطی تبیین نماید.

سازمان های مردم نهاد، جرم شناسی سبز، جرایم زیست محیطی، قوانین موضوعه ایران