راضیه پورانصاری - یاسوج ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
آناهیتا مجیری - شیراز ، بیمارستان نمازی ، بخش تحقیقات پیون
پریچهر پور انصاری - یاسوج ، دانشگاه علوم پزشکی

واکنش زنجیره پلیمراز ( Polymerase Chain Reaction ) یک تکنیک بیوتکنولوژی است که برای تهیه نسخه های متعدد از یک ژن و بررسی حضور یک ژن خاص در یک مجموعه ژنی ، بکار میرود . امروزه تکنیک PCR جایگاه رفیع و بسیار مهمی را در جنبه های مختلف مهندسی ژنتیک ، بیولوژی مولکولی ، میکروب شناسی تشخیصی و غیره پیدا کرده است . یکی از کاربردهای مفید این تکنیک در تشخیص عفونتهای ویروسی در پیوند اعضاء و پیوند مغزاستخوان است . پیوند مغزاستخوان یک متد انتخابی در درمان تعدادی از بیماریهای خوش خیم و بدخیم خونی است و پیوند اعضا بطور گسترده بسیاری از نارسائیهای ارگانهای مختلف را قابل درمان نموده است . در پیوند اعضا وخصوصا پیوند مغز استخوان مرگ و میر ناشی از فعالیت ویروسهایی مثل HCMV وجود دارد ، گیرنده های کلیه ای که از نظر سرولوژیکی HCMV منفی هستند، و از یک دهنده HCMV مثبت کلیه دریافت داشته اند در معرض خطر بالایی از عفونت HCMV هستند (40-37%). مطالعات نشان می دهد که تعدادی از افراد جامعه ویروسهای گروه هرپس را به شکل نهفته در سرم و سلولهای خونی خود حمل میکنند ، بنابراین انتقال ویروس می تواند از این طریق باشد . ما به کمک تکنیک PCR الگویی از عفونت ویروسی که ممکن است از طریق دهنده های پیوند مغز استخوان و پیوند کلیه به گیرنده های پیوند منتقل شوند را مورد آزمایش قرار دادیم . تعداد 90 نمونه بالینی شامل پلاسما ، لکوسیت و مغزاستخوان از 30 دهنده مغزاستخوان و تعداد 74 نمونه بالینی شامل پلاسما و ادرار از 37 دهنده پیوند کلیه جمع آوری شد، همه DNA های ویروسی گرفته شده از هر دو گروه جداسازی و خالص شد. تست Nested-PCR برای ویروس سیتومگال انسانی، تنظیم (Set up) شد و بعد DNAی استخراج شده با روش Nested-PCR برای تشخیص ویروس سیتومگال مورد آزمایش قرار گرفتن. HCMV-DNA در 27 نفر (90%) از 30 دهنده مغز استخوان و در 21 نفر از 37 دهنده کلیه مشاهده شد . نتایج نشان داد که شانس انتقال HCMV دریافت کنندگان پیوند به میزان زیادی وجود دارد. همچنین مشخص شد که در دهندگان پیوند مغز استخوان محل اصلی نهفتگی در مغز استخوان بوده و تعداد کمتری از افراد در لکوسیتها و یا پلاسمای خود این ویروس را حمل می کنند که این مسئله براحتی با تکنیک PCR قابل تشخیص است.

پیوند مغز استخوان ، PCR , HCMV