سیدعادل حیدری - دانشجوی دوره دکتری حقوق بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل قشم، مدرس دانشگاه و وکیل دادگستری،
حسام عباسی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان

جنگ علاوه بر اثرات مستقیمی که بر روی محیط زیست می گذارد اثرات غیرمستقیم زیادی نیز دارد که هرگز در زمان جنگ خود را نشان نخواهد داد. این موضوع باعث بوجود آمدن خسارات جبران ناپذیری به محیط زیست به عنوان یک تخلف مسلم که در حقوقبین الملل عرفی به رسمیت شناخته شده است می گردد. مسائل مربوط در این زمینه از سیاست گذاری های مربوط به حوادث بزرگآلودگی های زیست محیطی متاثر می شود. مشارکت سازمان های داوطلب و غیردولتی، آموزش های زیست محیطی نیروهای نظامی در زمان صلح، مدیریت صحیح مناطق حفاظت شده و عدم تداخل این محیط ها با فعالیت های میدان های نظامی، مدیریت زباله هاینظامی، بررسی و ارزیابی پس از جنگ، مناطق تحت تاثیر، تعهد به قوانین بین المللی، امکان شکایت و اخذ غرامت در محاکم بین المللی، کمک بشر دوستانه زیست محیطی به همسایگان درگیر جنگ و تعامل بین سازمان حفاظت محیط زیست و نیروهای مسلح، از مهم ترین راهکارهای مقابله با بحران های زیست محیطی ناشی از جنگ است.

مسئولیت بین المللی، محیط زیست، جنگ، حقوق بین الملل، جبران خسارت