ساجده خلق اله - نویسنده: دانشجوی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان
علی پورصادق - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی ریز

خانواده مهم ترین نهاد اجتماعی است که مناسبات حاکم بر آن، مبتنی بر اخلاق، ایمان و حقوق و تکالیف بین اعضای خانواده است. به رغم وجود محبت و عاطفه میان زوجین و نیز والدین و فرزندان، گاه عضوی از خانواده به جهت امتیاز و موقعیتی که حقوقحاکم بر جامعه به او بخشیده است، از موقعیت خود به ضرر دیگر اعضا بهره می جوید. بدون تردید حقوق همان گونه که حق را به جهت مصالح مهم در مناسبات خانوادگی به رسمیت می شناسد، راهی نیز برای جلوگیری از سوءاستفاده از حق ارائه می دهد. پژوهش حاضر منع سوء استفاده از حق را در حقوق، عاملی برای کنترل کیفیت اعمال حق می داند.در این نوشتار سعی شده است نظری سوء استفاده از حق که در حوزه حقوق خصوصی مطرح و به آن پرداخته شده در فقه امامیه مورد بررسی تحلیلی قرار گیرد در فقه امامیه، قاعده ی نظریه لاضرر و لاضرار فی الاسلام از چنان گستره ای برخوردار است که نظریه منع سوء استفاده از حق را نیز شامل می شود.نظریه سوء استفاده از حق آن چنان که به غلط تصور شده است ابتکار حقوق غرب نیست بلکه اسلام در این زمینه نیز قرن ها پیش با تاسیس قاعده لا ضرر پویایی خود را به رخ کشیده است با استقراء در آموزه های حقوقی فقه امامیه در می یابیم که این مکتب فقهی، نظریه منع سوء استفاده از حق را به روشنی و وضوح مورد شناسایی قرار داده است

حقوق زوجین، سوءاستفاده حق، ریاست شوهر، طلاق، رجوع، ولایت، استقراء