مریم اکبری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه زراعت و اصلاح نباتات، کرج
مصطفی آقایی سرپرزه - استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج
خداداد مصطفوی - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه زراعت و اصلاح نباتات، کرج

دستیابی به ارقام زراعی پرمحصول و پایدار در شرایط محیطی مختلف از اهمیت ویژه ای در برنامه های اصلاحی برخوردار است. به منظور شناسایی ژنوتیپ های گندم دوروم با عملکرد بالا و پایدار در شرایط مختلف محیطی و آزمایشی با 20 ژنوتیپ کلزا با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سه شرایط محیطی مختلف شامل به مدت دو سال زراعی 1392-1391 و 1393-1392 در کرج، کرمانشاه و نیشابور به مرحله اجرا درآمد. با معنی دار شدن اثر متقابل سال×منطقه× ژنوتیپ از آماره های مختلف پایداری برای گزینش ژنوتیپ های پرمحصول و پایدار استفاده شد. نتایج نشان داد که لاین های گزینش شده بر اساس روش های مختلف تا اندازه ای متفاوت بودند. از نظر ضریب تغییرات ژنوتیپ شماره 4 به عنوان ژنوتیپ پایدار انتخاب شد. از نظر شاخص های اکوالانس ریک ژنوتیپ های شماره 13 و 16 از کمترین تغییرات برخوردار بودند. بر اساس رشو شوکلا ژنوتیپ شماره 13 با دارا بودن توام بیشترین مقدار عملکرد و پایداری و کمترین تغییرات به عنوان پایدارترین ژنوتیپ شناخته شد.

گندم دوروم، پایداری عملکرد، عملکرد دانه، ژنوتیپ