سعید قربانی آرانی

اجتماع انسانی ازنخستین روزی که پدیدآمدبطورکامل باخواص روحی وفیزیکی همراه انسان روبه کمال بوده واست .اولین اجتماعی که دربین بشربوجودآمداجتماع خانوادگی بوده که براثرازداواج پیدا شده است. رفته رفته ایناجتماعات گسترده ترشدتاجایی که نیازمندریاست گردید،لذااولین مباحث مدیریت به صورت ریاست فردمدیردرخانواده،رئیس خویشاوندان،رئیس قبیله،رئیس ملت ودیگرمظاهر اجتماعی پدیدارمی شود.بدیهی استدربین یک عده،کسی مقدم می شودکه ازهمه قوی تر،شجاع ترومدبرترباشد.درروندتکامل این قدرت ازنظرتعدادفرزندان،میزان ثروت،علم واخلاق معیاربرتری قرارگرفت تاسرانجام ریاست به کسانی می رسدکه به فنون حکومت،سیاست واداره پیش ازدیگران آشناباشنددراین نوع اجتماعات به تدریج نوعی کنترل مالی،دفترداری وبایگانی که به روی سنگها وتابلوهای گلین نوشته می شودآغازگردید،اگرخواسته شود،مدیریت ازنظراسنادبه جاماندهومکتوب تاریخی بررسی گردد،از" 5000 سال قبل ازمیلاد"اسنادومدارک به جامانده،حاکی ازآن است که یک سری اصول وقوانین مربوط به مدیریت رعایت می شده است.به عنوان مثال؛سومری هادر" 5هزارسال قبل ازمیلاد"برحفظ سوابق،به عنوان یک ابزارکنترل تاکیدداشتند.یامصریهادر" 4هزارسال قبل ازمیلاد"به امورطراحی،برنامهریزی،سازماندهی وکنترل درساخت اهرام ثلاثه اهتمام داشته اند.همچنین مصریها در 2هزارو 700 سال قبل ازمیلاد،ضرورت واهمیت برخوردمنصفانه وصادقانه درمدیریت واستفاده ازمصاحبه برای روان درمانی راامری لازم میدانستند.درهرحال براساس اسنادموجوداین اصول وضوابط بافرازونشیبی تاکنون ادامه داشته ودارد.اماآنچه که مطمح نظرمی باشداین است که مدیریت به عنوان یک رشته دانشگاهی ازحدودصدسال پیش مطرح شده ودسته بندی نظریه های مدیریت درقالب مکاتب مدیریت ازاین زمان به بعدبوده است.