عرفان معماریان - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
صبا حبیبی رودسری - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی گرایش بین الملل

نظامهای ارزی در سطح بین الملل طی سالیان متمادی با فراز و نشیب های زیادی روبه رو بوده و ساختار اقتصادی کشورها راتحت تاثیر خود قرار داده است .نظامهای ارزی مختلف، چگونگی تعیین نرخ ارز را در اقتصاد نشان میدهد . جهت و میزاناثرگذاری نرخ ارز بر تراز تجاری از موضوعات ومسائل با اهمیت است که در بسیاری از مطالعات کاربردی به آن پرداخته شده است. هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی اثر عوامل اثر گذار بر تراز تجاری دو جانبه بین ایران و قزاقستان میباشد. در این مطالعه، با استفاده از دادههای سالانه طی سالهای 1371 تا 1392 و با بهرهگیری از مدل تصحیح خطایVECMبه برآورد ضرایب بلندمدت و کوتاهمدت موثر بر تراز تجاری پرداخته شد. متغیرهای مستقل در این تحقیق شامل نرخ ارز رسمی و شاخص قیمت مصرف کننده داخل و خارج میباشند که میزان اثر آنها بر متغیر وابسته یعنی تراز تجاری دو جانبه ایران وقزاقستان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد واکنش تراز تجاری نسبت به نرخ ارز رسمیو شاخص قیمت های داخل دارای اثر منفی و مثبت معنادار می باشد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل واریانس بیانگر آن است که سهم قیمت شاخص قیمت های داخل بیشترین اثر را بر تراز تجاری ایران و قزاقستان میگذارد

تراز تجاری دو جانبه ، نرخ ارز رسمی ، شاخص قیمت داخل ، مدل تصحیح خطای برداریVECM