حجت اله صادقی - عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد
فریبا غنی ورزنه - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه یزد

در محیط رقابتی امروز ارزیابی مناسب عملکرد شرکتها نهتنها برای سرمایه گذاران و اعتباردهندگان بلکه برای شرکتهای رقیب نیز مهم و قابلتوجه هست، چراکه این ارزیابی برای توسعه بخشهای جدید و بهبود بهرهوری بخشهای موجود مناسبمیباشد. استفاده نادرست از معیارها برای ارزیابی عملکرد بنگاهها منجر به ارزیابی نادرست از عملکرد بنگاه میشود و درنتیجه ارزش و قیمت بیشتر یا کمتر از قیمت واقعی ارزشگذاری میشود. ارزیابی مناسب عملکرد مالی بنگاه باعث میشود سرمایهی افراد بهصورت مناسب و بهینه تخصیص پیدا کند. در این پژوهش از نسبتهای مالی متفاوتی برای ارزیابی عملکرد بنگاههامورداستفاده قرارگرفته است منظور از عملکرد مالی همان نرخ بازده حقوق صاحبان سهام ) ROE ) میباشد. در این مقاله از یک روش تجزیهوتحلیل دومرحلهای استفاده میشود. در ابتدا بعدهای اساسی نسبتهای مالی را مشخص نموده و با استفاده ازتکنیک آماری PCA نسبتهای مالی که دارای بیشترین بار عاملی بودند انتخاب میگردد و در مرحله دوم با استفاده از تکنیک درخت تصمیم به کشف روابط بالقوه بین عملکرد شرکت و نسبتهای مالی پرداخته میشود. و نتایج حاکی از آن است که این الگوریتم درخت تصمیم برای ارزیابی عملکرد مناسب تر است چرا که ازفرضیات غیرواقعی تکنیکهایسنتی آزاد است . بنابراین مدیران می توانند با استفاده از این تکنیک عملکرد خود را نسبت به سنوات گذشته ارزیابی کنند و در صورت لزوم عملکرد خود را اصلاح کنند .

نرخ بازده حقوق صاحبان سهم، تحلیل مولفه اصلی، نسبت های مالی، درخت تصمیم