نقشه یابی QTL های تحمل گرما در گندم

گرم شدن جهان آه ناشی از افزایش میزان د ی اآسید آربن اتمسفر م یباشد آشاورزی را تحت تأثی قرار داده است. تنش گرما که به صورت دمای بالاتر از دمای مطلوب تعریف می شود، باعث کاهش عملکرد و کیفیت گندم می گردد. دماهای بالا در زمان گل دهی و تشکیل سنبلچه موجب کاهش تعداد دانه می گردد. در حالی که تنش گرما پس از گل شکفتگی و در طول دوره پر شدن دانه باعث کاهش تولید فسفات ها و انتقال آنها به دانه و همچنین پایین آمدن نشاسته سازی و ذخیره آن شده و به کاهش وزن دادنه و کیفیت آن می انجامد. مطالعات آسودو و همکارانش نشان داد که به ازای هر درجه افزایش دما به بالای 24 ، وزن دانه 4درصد آاهش می یابد . بررسی ها نشان داده اند که توارث تحمل گرما به صورت کمی و توزیع آن پیوسته می باشد. نقشه یابی مکان های ژنی کمی (QTL) یکی از روش هایی است که در دهه اخیر برای مطالعه ژنتیکی صفات کمی توسعه یافته است. در این روش تفرق هم زمان صفت کمی و نشانگرهای مولکولی بررسی می شود و در نهایت تعداد ژنها (عوامل مؤثر)، نوع عمل آنها و میزان اثر هر یک برآورده شده و مکان QTL ها روی ژنوم شناسایی می گردد. از این رو می توان از نتایج آن در گزینش به کمک نشانگر استفاده نمود. به علاوه مطالعه اثر پلیوتروپی، اثر متقابل QTL ها و نیز اثر QTL × محیط قابل بررسی است. هدف از مطالعه حاضر تعیین تعداد، مکان ژنومی و میزان اثر QTL های کنترل کننده تحمل گرما در گندم و شناسایی نشانگرهای پیوسته با آنها بوده است.

Keywords:

QTL , نقشه لینکاژی , تحمل گرما , گندم , جمعیت لاینهای اینبرد نوترکیب