حسنعلی غیور - استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان
سیدعلی موسوی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان

یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند، موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیرمترقبه بودن غالب حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ سریع و صحیح تصمیم ها و اجرای عملیات، مبانی نظری و بنیادی دانشی تحت عنوان «مدیریت بحران» بوجود آورده است. مخاطرات طبیعی از جمله سیل، زلزله، و ... و تبعات ناشی از آنها، از جمله مهمترین و اساسی ترین مسائلی که همواره پیش روی زندگی انسان ها قرار گرفته و هرساله میلیون ها انسان را در گوشه و کنار جهان گرفتار می کند. مدیریت سیلاب به فرآیندهای فراگیری در مهار سیل اطلاق می شود که گسترش سیلاب و خسارت ناشی از آن را تعدیل می کند. امروزه کشور ما از جمله کشورهایی است که سیل هر ساله جان و مال انسان ها را تهدید می کند و حوادثی که روزگاری بلایای طبیعی تلقی می شد به خودی خود سبب از بین رفتن انسان ها نمی شود، بلکه این آسیب پذیری جوامع است که جان انسان ها را تهدید و زندگی آنها را مختل می کند. در کشورهای درحال توسعه روند فزاینده و رشد سریع و بی برنامگی شهرها و تمرکز جمعیت در محله های پرتراکم و نیز رشد طبیعی و بدون کنترل حاشیه نشینی و رعایت نکردن عوامل طبیعی و استانداردهای شهرسازی از جمله دلایل مهم برای کمک به حوادث در موقع بروز حادثه می باشد. بنابراین مدیریت بحران دانشی است که برنامه ریزی و رعایت اصول و استانداردها در قبل، حین، بعد بحران سهم انسان را در کنترل حوادث افزایش داده و خسارات ناشی از رخداد یا اثرات حوادث را کاهش می دهد. روش این تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی است و نتیجه این تحقیق نشان دهنده این است که مدیریت بحران همانند پیشگیری بهتر از درمان است را باید در کشور عملی سازیم.

بحران، سیل، مخاطرات طبیعی، مدیریت بحران