عقیل مددی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی) دانشگاه محقق اردبیلی (نویسنده مسئول)
افشین ستوده پور - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی

یکی از مسائل مهم در بحث کارست خطرات ناشی از دستکاری محیط و یا تحمیل بار اضافی و تغییر رفتار هیدرولیکی و یا خود ماهیتتغییرپذیری کارست است که به صورت های مختلفی خود را نشان می دهد. سرزمین های کارستی با ویژگی های شناخته شده زمینشناسی،ریخت شناسی و هیدرولوژی از مناطق مستعد برای تاثیرپذیری از تغییرات و آسیب هایی هستند که توسط انسان بر آنها تحمیل میشوند. خطرات ناشی از کارست و آنچه که در این پژوهش خواهد آمد می تواند ماهیتی زمین شناسی یا ناشی از عوامل انسانی باشد. دشتمریوان در شمال مریوان واقع شده که یکی از مهمترین و حاصلخیزترین دشت های استان کردستان است. این دشت از اقلیمی سرد ومرطوب برخوردار می باشد.در سال های اخیر توسعه سریع کشاورزی، افزایش چشمگیر ساخت و سازهای مجاز و غیر مجاز،افزایش قابلملاحظه چاه های مجاز و غیرمجاز،همراه با رشد سریع جمعیت،کاهش نزولات جوی و از طرفی افزایش نیاز آبی باعث بهره برداری بی رویهو افت سطح آب زیر زمینی در این دشت شده است. در سالهای اخیر برداشت از سفره های آب زیرزمینی این دشت افت حدود 4 متریسطح آبهای زیرزمینی را در پی داشته است. از سوی دیگر قرار گرفتن این محدوده در منطقه زمین شناسی فعال نیز در این پدیده موثربوده است. در این پژوهش با بررسی عوامل موثر در کاهش آبهای زیرزمینی با استفاده از شاخص هایی مانند:آمار چاه هایپیزومتری، پارامترهای اقلیمی،عوامل زمین شناسی و انسانی پرداخته شد و مشخص گردید که کاهش سطح آبهای زیرزمینی در بخش هایشرقی و غربی محدوده مطالعاتی بیشتر از جاههای دیگر است و این منطقه در معرض آسیب های جدی خواهد بود که در صورت تداومچنین وضعی در آینده ای نزدیک می تواند جزء دشتهای بحرانی قرار گیرد.

مخاطرات کارست، دشت مریوان، آبهای زیرزمینی، زریوار