معصومه آدابی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز سبحانی - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
سیدالناز جاوید

چغندر قند یک محصول استراتژیک کشاورزی است. براساس شرایط اقلیمی و محیطی در مناطق، کاشت آن در توسعهقتصادی کشاورزان نقش مهم دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی قابلیت های محیطی و تاثیرات عناصر اقلیمی برای کاشتچغندرقند در سه ایستگاه سینوپتیکی پارس آباد، گرمی و بیله سوار میباشد. با توجه به عوامل محیطی گوناگون در رشد وعملکرد چغندرقند، فرآیند ارزیابی اراضی برای کشت آن مستلزم استفاده از اطلاعات جامع و متنوع مکانی و توصیفی است.بدین منظور اطلاعات مربوط به متغیرهای اقلیمی سه ایستگاه سینوپتیک موجود در منطقه مورد مطالعه که دارای آمار کاملبودند، جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از عناصر اقلیمی؛ دمای سالانه، دمای طول دوره رشد (مه تاسپتامبر)، بارش سالانه، بارش طول دوره رشد (مه تا سپتامبر) در نظر گرفته شد. با استفاده از توابع ویژه سامانه اطلاعاتجغرافیایی، برای هر یک از نیازهای اقلیمی لایه جداگانه تهیه گردید. پس از ارزشگذاری، متناسب با نیاز رویشی چغندر قند،با استفاده از روش AHP ، لایه های مذکور طبقه بندی شدند و همه لایه های عناصر اقلیمی با روش همپوشانی شاخص ها درمحیط GIS تلفیق شدند. نتایج حاصل نشان داد که نواحی شمالی منطقه همچنین نوار شرقی این منطقه شرایط مطلوب ومناسبی برای کشت چغندرقند دارند. نواحی جنوبی منطقه نیز با توجه به وزنهای به دست آمده از عامل های مختلف، ازمطلوبیت کمتری برای کشت برخوردار می باشند.

اقلیم، چغندرقند، GIS, AHP