زهرا عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه ملایر
پروانه روستایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه ملایر
نیره اولنج - استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه ملایر

گونه گیاه دارویی Euphorbia seguieriana متعلق به تیره فرفیون Euphorbiaceae و جنس Euphorbia است که بصورت خودرو در استان همدان رشد می کنند. در طب سنتی خواص متفاوت و زیاد درمانی برای آنها ذکر شده است. با این وجود تاکنون مطالعات کمی روی خصوصیات دقیق فیزیولوژیکی آن انجام شده است. این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه شاخص های اکوفیزیولوژیکی و فیزیولوژیکی این گونه در رویشگاه های مختلف انجام شد و برای این منظور گیاهان مورد نظر از پنج منطقه روستای سیلوار، جاده سدکلان روستای مرویل، بام ملایر، ابتدای گردنه تویسرکان، شروع تونل تویسرکان، روستای سرکان ابتدای ریواسیجان، روستای باباپیرعلی تویسرکان و 25 کیلومتری جاده همدان ( گنجنامه ) جمع آوری شد و میزان رنگیزه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های محلول و نامحلول، آنتوسیانین، پروتئین کل و فنل کل اندازه گیری شدند. بعلاوه pH و EC خاک مناطق جمع آوری نمونه ها بررسی شد و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار کارتنوئیدها و EC خاک اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد و شاخص های پروتئین و فنل کل اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد بین رویشگاه های متفاوت گیاهان گونه Euphorbia seuieriana وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش ارتفاع مقدار رنگیزه های فتوسنتزی افزایش و فنل کل، پروتئین و آنتوسیانین کاهش یافت.

پروتئین کل، آنتوسیانین، اکوفیزیولوژی، فنل کل، کربوهیدارت ها، EC خاک