فرزاد بالو - استادیار زبان و ادبیات فارسی گروه ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
مهدی خبازی کناری - استادیار فلسفه های جدید و معاصرغرب گروه فلسفه دانشگاه مازندران
ندا راه بار - دانشجوی ترم آخر کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران

آنچنان که از مستندات قرآنی و روایی درباره ی مفهوم حکمت بر می آید دعوت به پرسشگری در باب ماهیت و چیستی صانع هستی؛ خلقت آدمی ؛ خلق آسمان و زمین ؛ و ....یکی ازمهم ترین تعاریف حکمت در تلقی قرآنی آن به شمار می آید .مقوله ای که جغرافیا نمی شناسد و عموم آدمیان بویژه اندیشمندان اقوام مختلف را به تامل و تفکر واداشته است. در این میان ، علیرغم مناقشه ای طولانی که در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامی درباره ی تقابل میان آموزه های وحیانی و تاملات فلسفی درگرفته است اما رجوع به آرای متفکران اسلامی نشان می دهد که ضمن استقبال از آرای فلسفی یونانی ، از بسیاری از مفاهیم فلسفی در جهت تبیین آموزه های قرآنی ودینی استفاده شده یا برای نیل به مرتبه ای از مراتب شناخت مورد توجه قرار گرفته است .چنا نکه فیلسوفی چون ناصرخسرو با تالیف کتاب جامع الحکمتین از هم داستانی و همنشینی حکمت یونانی و حکمت دینی سخن می گوید و عارفی چون شیخ بهایی در مثنوی نان و حلوا مفهوم حکمت را در خدمت باورهای ایمانی و عرفانی خویش به معنای رهایی از تعلقات ، تفسیر وتبیین می کند . ازاین رو مقاله حاضر به تبیین اندیشه ی ناصر خسرو و شیخ بهایی در مواجهه با حکمت یونانی در فرهنگ اسلامی می پردازد و نشان خواهد داد که حکمت ایمانی و یونانی از هم جدایی ندارند .بلکه حکمت به فرموده حضرت امیر (ع) گمشده ای است که آدمی آن را در هر شرایطی می تواند بیابد، حتی اگر در دستان منافق یا دشمنان باشد.

حکمت یونانی ،آشتی پذیری ، ناصرخسرو ، شیخ بهایی ، حکمت قرآنی