محبوبه امینیان - کارشناس ارشد رشته روان شناسی عمومی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
خدیجه ابوالمعالی - دانشکده روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد رودهن، نویسنده مسئول

هدف از پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی و کفایت اجتماعیدر افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک و دو و افراد عادی با تاکیدبر توجه انتخابی و انتقالی بود، و جامعه آمار شامل افراد مبتلا بهاختلال دوقطبی نوع یک بستری در بیمارساتان رازی تهران و افرادمبتلا به اختلال دوقطبی نوع دو مراجعه کننده به کلینیک نوآورانامید در سال 94-1393 و افراد عادی (از بین کارکنان بیمارستانرازی) بود. انتخاب افراد گروه نمونه به صورت هدفمند صورتگرفت، و در آن تنها بیمارانی انتخاب شدند که به جز اختلال دوقطبی دارای اختلالات روان پزشکی دیگری مانند اسکیزافکتیو یاسوءمصرف مواد نبودند. شرکت کنندگان آزمون های نرم افزاریاستروپ و ویسکانسین و پرسشنامه کفایت اجتماعی را تکمیل نمودند.در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس بین گروهی یکطرفه چند متغیری (مانوا) و تحلیل واریانس بین گروهی یک طرفهتک متغیری (آنوا) استفاده شد. یافته ها بیانگر این بود که در توجهانتخابی و انتقالی و کفایت اجتماعی در هر سه گروه تفاوت معناداروجود دارد. آزمون های زوجی نشان داد که توجه انتخابی و توجهانتقالی در اختلال دو قطبی نوع یک ضعیف تر از نوع 2 و افراد عادیاست، اما تفاوف معناداری بین اختلال دو قطبی نوع 2 و افراد عادیدر این دومتغیر وجود ندارد (P<0/05). همچنین در زمینه کفایت اجتماعی تفاوت بین سه گروه معنادار است و یافته های حاصل ازمقایسه زوجی نشانگر این است که میانگین کفایت اجتماعی در گروهافراد عادی کمتر از دو گروه دو قطبی نوع یک و دو است، اما بینکفایت اجتماعی دو گروه دارای اختلال دو قطبی نوع یک و دو تفاوت معناداری وجود ندارد (P<0/05). یافته های پژوهش نقش مهم اختلال دو قطبی در کارکردهای اجرایی بخصوص توجه انتقالی وانتخابی و کفایت اجتماعی و همچنین اهمیت بکارگیری راهبردها یدرمانی در خصوص رفع مشکلات کارکردهای اجرایی و کفایتاجتماعی در این بیماران را نشان می دهد.

کارکردهای اجرایی، کفایت اجتماعی، اختلال دوقطبی نوع یک و دو