حمید سرخیل - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه محیط زیست، کرج
مهیار حبیبی راد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران- محیط زیست، دانشگاه محیط زیست، کرج

با توجه به نیاز روزافزون به توسعه شهرهای بزرگ، اجرای فعالیتهای کارآمد محیط زیستی همزمان با کنترل توسعه، به عنوان یکی از روشهای موثر برای حفاظت از محیط زیست در این شهرها به شمار میرود. تهران یکی از 15 شهر بزرگ جهان و بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر ایران است که بسیاری از امکانات دولتی و ملی را به خود اختصاص داده است اما طبق اطلاعات موسسات معتبر ملی و بین المللی، رتبه کیفیت زندگی و شرایط محیط زیستی در آن هر سال با تنزل روبرو است، به طوری که بنابر گزارش منتشر شده سال 2013 موسسه های بین الملل که مهمترین شاخصهای کیفیت زندگی به ویژه محیط زیستی، نظیر شاخصهای آلودگی هوا، وضعیت سیستم فاضلاب، دفع مناسب پسماندها و بازیافت زباله ها را در شهرهای جهان بررسی میکند؛ تهران در بین شهرهایجهان، جایگاه مناسبی ندارد، و وضعیت نامناسب کیفیت زندگی و بدتر شدن شرایط محیط زیستی در این شهر بزرگ استمرار دارد، لذا سنجش میزان اثربخشی و کارآیی این فعالیتها با روشهای مدون و آزموده شده علمی و بکارگیری مدلهای مناسب برای حفاظت از محیط زیست این کلان شهر، ضروری است. بنابراین در این تحقیق به وضعیت موجود و اثرات ناشی از شاخصهای اصلی ،HSE منظور سنجش کارآیی محیط زیستی در سیستم مدیریت عملکرد محیط زیستی در شهر تهران بررسی شد و با تحلیل این شاخصهای کلیدی، تاثیر این شاخصها بر محیط زیست در رابطه با چهار سطح سنجش کارایی مشخص گردید، به گونهای که میتواند به عنوان مقدمهای برای ارائه مدل ریاضی ارزیابی کارآمدی محیط زیستی برای کلان شهر تهران باشد.

کارآیی، شاخصهای کلیدی محیط زیستی، سیستم مدیریت HSE ، کلان شهر تهران