زهرا مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه ملایر
سمیرا میرمحمدولی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه ملایر
زهرا احسان - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه اردکان

گسترش شهرنشینی و صنعتی شدن باعث تولید و انباشته شدن حجم زیادی از زباله ها در محیط زیست گردیده و مشکلات بهداشتی و زیست محیطی فراوانی را بوجود آورده است. کشور ما ایران مدیریت و سازماندهی مواد زائد وضعیت بسیار نامطلوبی دارد که هیچ گونه مطابقت با استانداردهای معمول محیط زیست ندارد،کشور ما از این نظر در ابتدای راه قرار دارد. اهمیت مدیریت پسماندها به دلیل نقشی است که در حفظ منابع طبیعی زمین و جلوگیری از آلودگی محیط زیست دارد. پسماندها باید به نحوی مدیریت شود که کمترین خطر را برای سلامت انسان داشته باشند. بحث مهم در زمینه پسماندها استفاده از راهکارهای نوین و مدیریت اصولی آنها است. در این مقاله وضعیت مدیریت پسماند در جهان و ایران و مشکلاتی که در راه رسیدن به مدیریت مطلوب قرار دارد مورد بررسی قرار می گیرد. علاوه بر آن مروری بر مطالعات پیشین صورت گرفت. و در نهایت راهکارهای نوین مدیریت پسماند در جهان بررسی شد. نتایج مطالعات نشان داد که عدم وجود زیرساخت ها و تأسیسات مورد نیاز مانند: عدم وجود مراکز دفن بهداشتی و مراکز بازیافت بهداشتی، عدم اطلاع ارگان مدیریت پسماند از مسئولیت های مرتبط و پیامدهای نامطلوب آن، ناهمگونی عملکرد بخش های اجرایی مدیریت پسماند با قوانین مدیریت پسماند، گستردگی منابع تولید پسماند و شفاف نبودن استراتژی های تعیین شده از جمله عواملی هستند که مانع دستیابی به مدیریت اصولی پسماندها در کشورهای در حال توسعه می شود. راهکارهای پیشنهادی به شرح زیر است: ایجاد مراکز و تأسیسات مناسب برای بازیافت و تصفیه پسماندها - اختصاص برنامه مدیریت مواد زائد جامد در یک ارگان خاص تحت عنوان مهندسی مواد زائد جامد - ایجاد ساز و کارهای نظارتی و اطلاعاتی برنامه ریزی تخصصی - اجرای قوانین و مقررات، رعایت مشارکت مردمی و پیروی از برنامه های کاربردی- ارزیابی اثرات محیط زیست قبل از اجرا و بررسی محیط زیستی پس از اجرا برای سیاست های دفن قانونی انجام شود. - سیاست های تشویقی و تنبیهی قانونی برای کاهش هزینه پسماندهای ویژه منظور شود.

پسماند،مدیریت پسماندها،راهکارهای محیط زیستی،برنامه های کاربردی،ایران