عادله حسام - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه منابع طبیعی گرگان
محمدهادی پهلوانی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
خلیل زینلی نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محسن اسماعیل زاده مقدم - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات و نهال بذر کرج

هدف این تحقیق تعیین پتانسیل و تخمین تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیک در ارقام گندم و نان تحت شرایط دیم، 30 که تعداد 34 رقم گندم با خصوصیات مورفولوژیک متفاوت، تعداد بوته، تعداد خوشه، وزن 300 دانه و عملکرد مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش به صورت مزرعه ای در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سال زراعی 1393 - 1392 در مزرعه شماره یک دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. نتایج تجزیه واریانس و خصوصیات عرض برگ، طول برگ ، طول خوشه و ارتفاع بوته ، تعداد بوته، تعداد خوشه، تعداد پنجه، وزن 300 دانه و عملکرد نشان داده شده است که اثر متقابل آبیاری رقم برای صفات مورد مطالعه به استثنای صفت طول برگ معنی دار شده است. نتایج مقایسه میانگین داده ها و نشان داد که در شرایط آبیاری ارقام پیشتاز، نیک نژاد، رسول، بهرنگ، کرخه، چاری بالاترین وزن دانه و ارقام دز،سیرند ،دری ناک، بهار کمترین وزن را دارا بودند. همچنین بیشترین عملکرد کمترین عملکرد را به ترتیب دارا بودند. ژنوتیپ های بهرنگ و باز،هم از نظر وزن دانه در شرایط دیم نسبت به سایر ارقام برتر بودند و کمترین عملکرد در شرایط دیم رقم مارون با کمترین وزن دانه داردارقام شیرودی، ارتا،پیشتاز، دری ناک بیشترین تعداد خوشه را در شرایط ابی دارا بودند.

عملکرد،مورفولوژیک،تخمین تنوع ژنتیکی،گندم نان،شرایط دیم