امیرحسین پریز - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش زلزله، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران
حسین جهانخواه - استادیار، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران
مرتضی بسطامی - دانشیار، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران

حفرات و سازهها زیرزمینی یکی از اساسیترین مسائل فضای شهری در جامعه کنونی بوده و برای موارد متعددی از جمله چرخه حمل ونقل شامل بزرگراهها، خطوط راهآهن، متروها و همینطور برای انتقال فاضلاب و آب و انبار مصالح بهکاربرده میشود. آنالیز لرزهای حفرات زیرزمینی از آنجایی که به واسطه اندرکنشخاک-سازه دارای تأثیر بسزایی بر روی سازههای زیرزمینی میباشد، بسیار حائز اهمیت هست. در اثر انتشار میدان موج در سازههای زیرزمینی تغییر شکل خاک پیرامون که به صورت کامل به سازه تحمیل میگردد، از اهمیت زیادی برخوردار است. نکته قابل تأمل آن است که در اثر تغییر زاویه مواجهه میدان موج و حفره تغییر شکل دیوارههای حفره و همچنین نیروهای ایجاد شده در سازه متفاوت است. این نکته، علیرغم اهمیت در ادبیات فنی مغفول مانده است. در این مقاله با استفاده از آنالیز عددی با روش اجزاء محدود، تأثیر تغییر زاویه مواجهه میدان موجو حفره بر تغییر شکل حفره و نیروهای داخلی و کرنش سازه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج برای زوایای مختلف مواجهه میدان موج و حفره و نسبتهای ابعادی متفاوت حفرات مستطیلی شکل بحث گردیده و نشان دادهشده است گزارههای موجود در ادبیات فنی با محدودیتهایی روبه رو است.

آنالیز لرزهای، سازههای زیرزمینی، حفرات مستطیلی شکل، تغییر شکل اعوجاجی، نیروهای داخلی سازه، کرنش موضعی