یونس فروزن - دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی

امروزه در کنار سرمایه های انسانی و اقتصادی، سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی نیز مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی یا بعد معنوی یک اجتماع، میراثی تاریخی است که از طریق تشویق افراد به "همکاری" و "مشارکت" در تعاملات اجتماعی، قادر استبه حل میزان بیشتری از معضلات موجود در آن اجتماع، فائق آید و حرکت به سوی رشد وتوسعه شتابان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی ورا امکان پذیر سازد. در واقع، سرمایه اجتماعی را می توان در کنار سرمایه های اقتصادی و انسانی، بخشی از ثروت ملی به حساب آورد که بستر ارتباطاتی مناسبی برای بهره برداری از سرمایه انسانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود. بدون سرمایه اجتماعی، هیچ اجتماعی به هیچ سرمایه ای نمی رسد، به طوری که بسیاری از گروه ها، سازمان ها و جوامع انسانی، بدون سرمایهاقتصادی و صرفا با تکیه بر سرمایه انسانی و اجتماعی توانسته اند به موفقیت دست یابند، اما هیچ مجموعه انسانی، بدون سرمایه اجتماعی نمی تواند اقدامات مفید و هدفمندی انجام دهد. از سوی دیگر، سرمایه اجتماعی، به زندگی فرد، معنی و مفهوم می بخشد و زندگی را ساده تر و لذت بخش تر می کند. پس به طور کلی می توان گفت هر چه سرمایه اجتماعی ملتی بیشتر باشد، آن ملت خوشبخت تر وثروتمندتر خواهد بود. در این پژوهش، مساعی نویسندگان حول این موضوع است که اصولا سرمایه اجتماعی چیست؟ شاخصه ها، کارکردها و مهمترین رویکردهای سرمایه اجتماعی چه می باشد؟ این مقاله با استفاده از روش های تاریخی و تحلیلی- توصیفی سعی در واکاوی مفهوم سرمایه اجتماعی و مولفه ها و شاخص های آن دارد

ارتباط اجتماعی، شبکه های انسانی، سرمایه اقتصادی، مشارکت، همکاری