مرتضی کرمی - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
اعظم محمدزاده قصر - دانشجوی گروه علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
معصومه افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش تدریس مشارکتی بر گروهگرایی و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دوره متوسطه صورت پذیرفت.روش پژوهش، شبه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با دو گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر پایه اول دوره متوسطه شهر مشهد در سال تحصیلی 90 ـ 89 و حجم نمونه تحقیق 77 نفر بود که 24 نفر در گروه آزمایش، 26 نفر در گروه کنترل 1 و 27 نفر در گروه کنترل 2 قرار گرفتند. در گروه آزمایش، تدریس به روش مشارکتی انجام شد و در گروه های کنترل از روش تدریس سنتی(روش سخنرانی) استفاده شد. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه گروهگرایی ایوانز و جارویس(1986) و آزمون های پیشرفت تحصیلی محقق ساخته بود که کلیه آزمون ها از لحاظ روایی و ضریب پایایی (0/86) مورد تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، از روش آمار استنباطی (MANCOVA) نیز استفاده شد. نتایج آزمون مانکوا نشان داد که بین سه گروه از جهت متغیر گروهگرایی تفاوت معناداری وجود دارد (0/001=p )و نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نمایانگر این بودکه گروه آزمایش در متغیر گروهگرایی نسبت به هر دو گروه (گروه کنترل یک( 000/4= p)و گروه کنترل دو ( 0/005=p )از شیوه تدریس کار مشارکتی، تاثیر بیشتری پذیرفته است. ولی بین سه گروه از جهت متغیر پیشرفت تحصیلی تفاوت معناداری وجود نداشت (0/646= p) با وجود اینکه این تفاوت از لحاظ آماری معنادار نیست اما مقایسه میانگین ها در پیشرفت تحصیلی سه گروه، عملکرد بهتر گروه آزمایشی نسبت به دو گروه کنترل را نشان داد. معلمان باید روش های فعال تدریس را به خوبی فرا گرفته و این روش ها را در کلاس های درس اجرا کنند و همچنین در جهت تغییر نگرش دانش آموزان نسبت به کار گروهی نیز گام بردارند

روش تدریس مشارکتی، گروهگرایی، پیشرفت تحصیلی، آموزش متوسطه، برنامه درسی