راضیه برزگر - کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
خدیجه علی آبادی - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

آموزش از اساسی ترین نیازهای بشر است. بدون آموزش، هیچ جامعه ای نمی تواند به بقای خود ادامه دهد. اما آموزش موثر و سودمند نمی تواند با کوشش و خطا صورت گیرد؛ بلکه نیازمند طرح و برنامه است. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت و تاثیر الگوهای طراحی آموزشی به ویژه الگوی طراحی گانیه در حوزه فعالیت های آموزشی انجام گرفته، هدف آن بررسی تاثیر مدل طراحی آموزشی گانیه و بریگز بر یادگیری، یادداری و انگیزش پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان سال سوم راهنمایی است. جامعه آماری پژوهش، همه دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهر اهر در سال تحصیلی 91-1390 بود و از این جامعه به طور تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، تعداد دو کلاس 25 نفره انتخاب و یک کلاس به عنوان گروه آزمایش (25 نفر) و کلاس دیگر به عنوان گروه کنترل (25 نفر) در نظر گرفته شد که در مجموع 50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور سنجش آزمودنی ها، آزمون یادگیری و یادداری و پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی (ISM) (Inventory of School Motivation) مورد استفاده قرار گرفت. ضریب پایایی آزمون یادگیری با استفاده از روش دو نیمه کردن 0.83 و ضریب پایایی پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی (ISM) با روش آلفای کرانباخ 0/81 بود. در این پژوهش، گروه آزمایش (25 نفر) به روش مدل طراحی گانیه و گروه کنترل (25 نفر) به شیوه مرسوم آموزش دیدند. پس از جمع آوری داده ها، در تجزیه و تحلیل آنها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس چند متغیره) استفاده شد و توسط نرم افزار spss مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان داد به کارگیری الگوی گانیه در طراحی آموزشی درس علوم تجربی در مقایسه با شیوه مرسوم باعث افزایش یادگیری و یادداری می شود؛ اما از نظر انگیزش پیشرفت بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد

طراحی آموزشی، الگوی گانیه، شیوه مرسوم، یادگیری، یادداری، انگیزش پیشرفت تحصیلی