مرجان عبیری - کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
عباس صادقی - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
مهناز خسروجاوید - استادیار گروه روانشناسی ، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
نادر افقی - استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران

هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر روش تدریس همیاری (مشارکتی)، اکتشافی و سخنرانی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و نگرش آنها نسبت به درس فیزیک است. جامعه پژوهشی، کل دانش آموزان دختر سال اول متوسطه منطقه سنگر است. پروهش حاضر یک پژوهش شبه آزمایشی از نوع طرح گروه کنترل نابرابر است. نمونه پژوهش شامل 28 نفر تحت پوشش تدریس همیاری، 28 نفر تحت پوشش تدریس اکتشافی و 22 نفر تحت پوشش تدریس سخنرانی بود که به صورت غیر تصادفی (در دسترس) انتخاب شدند. برنامه های آموزشی در طی 14 هفته توسط پژوهشگر اجرا گردید. ابزارهای به کار گرفته شده در این پژوهش، آزمون پیشرفت تحصیلی و آزمون سنجش نگرش نسبت به درس فیزیک بود که هر دو محقق ساخته بودند و روایی آنها توسط اساتید رشته فیزیک و علوم اجتماعی تایید شد و پایایی آزمون سنجش نگرش در یک مطالعه مقدماتی ضریب آلفای 0/86 بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش، از آزمون t، تحلیل واریانس یک طرفه (anova) یک طرفه برای سه گروه مستقل استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند که بین دو روش تدریس همیاری و اکتشافی در پیشرفت تحصیلی در درس فیزیک تفاوت معنادار وجود داشت که میانگین نمرات تفاوت گروه همیاری بالاتر از گروه اکتشافی بود ولی بین گروه های دیگر دو به دو تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین بین دو روش تدریس اکتشافی و سخنرانی و اکتشافی و همیاری و همیاری از نظر نگرش نسبت به درس فیزیک تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین بین نمره پیش آزمون و پس آزمون آزمودنی های گروه همیاری تفاوت معنادار وجود داشت اما بین نمره پیش آزمون و پس آزمون آزمودنی های گروه اکتشافی و سخنرانی تفاوت معناداری وجود نداشت.

روش تدریس همیاری، روش تدریس اکتشافی، روش تدریس سخنرانی، پیشرفت تحصیلی، نگرش