سروش احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران- زلزله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران
احمد ملکی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران

بدلیل تفاوت های هندسی و سازه ای و آزادی عمل بخش های مختلف پی، تکیه گاه ها، مرکز و تاج سد دوقوسی و همچنین تراست بلوک های جناحین، با وارد شدن نیروی زلزله پاسخ های متفاوتی از خود نشان می دهند. در صورتیکه بر روی بخش های مختلف سد، شتابنگار نصب شده باشد، این تفاوت ها را می توان در شتابنگاشت های ناشی از یک زلزله یا زلزله های متفاوت مشاهده نمود که عمدتاً در دامنه، ماهیت فرکانسی و مدت قابل ملاحظه و بررسی خواهند بود. عوامل تأثیرگذار در ایجاد این تفاوت های ساختاری، به دو دسته کلی تقسیم می شوند. دسته اول عوامل داخلی سد شامل مشخصات هندسی و سازه ای سد و دسته دوم عوامل خارجی شامل مشخصات زلزله از جمله فاصله مرکزی زلزله تا سد، عمق کانون زلزله، بزرگای آن و امتداد رسید موج زلزله به سد می باشد. سد کارون 3، یکی از سدهای بزرگ ایران و جهان از نوع بتنی دوقوسی با ارتفاع 205 متر بوده و در جناحین خود دارای تراست بلوک می باشد. سد کارون 3 دارای یک شبکه شتابنگاری با سنسورهای نصب شده در نقاط مختلف ازجمله پی، تکیه گاه هاف تاج و همچنین مرکز سطح بدنه می باشد که از سال 2004 نصب شده است. از میان رکوردهای ثبت شده شبکه از ابتدا تاکنون، شتابنگاشت های حاصل از زلزله های با بزرگا و فاصله مناسب جهت ایجاد شتاب آستانه سنسورها و شکل مناسب جهت بررسی، انتخاب و بر اساس مبانی جنبش نیرومند زمین و معلومات مربوط به ساختار سد، خصوصیات شتابنگاشت ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این بررسی و ارزیابی از دیدگاه مهندسی زلزله، برای بهینه نمودن طراحی سازه های مشابه و اعمال در دستورالعمل های کنترل پایداری سد مذکور، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

شبکه شتابنگاری، شتابنگاشت، سد بتنی دوقوسی، تراست بلوک، ماهیت فرکانسی