رضا قلی اجلالی - استادیار گروه عمران دانشکده مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
رضا ناصری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران

سختی، شکل پذیری و مقاومت پارامترای مهم در نحوه پاسخ لرزه ای سازه های مقاوم در برابر زلزله به شمار می روند. قاب های خمشی علیرغم شکل پذیری بسیار بالا، سختی پایینی دارند بطوریکه در این قاب ها معمولاً تغییر مکان حاکم بر طراحی می شود و در نتیجه از همه ظرفیت سازه استفاده نمی شود. قاب های دارای مهاربند هم محور (CBF) بر خلاف قابهای خمشی سختی جانبی بالا و شکل پذیری بسیار پایینی دارند که این قضیه ضریب رفتار بسیار پایینی را برای این قاب ها نتیجه می دهد. حال چنانچه دامنه ی کنترل شونده توسط تغییر مکان به یک فاصله کوچک محدود شود ضمن استفاده از شرایط کلی آن (مثل سختی مناسب) می توان رفتار لرزه ای کنترل شده تری را فراهم کرد. در این حالت ناحیه غیرارتجاعی محدود به یک المان کوتاه می شود. یکی از سیستم های فراهم کننده این رفتار، مهاربندی های زانویی (KBF) هستند. مهاربند شورون زانویی نوع جدیدی از مهاربندی زانویی است که نسبت به مهار بند شورن همگران دارای ظرفیت جذب انرژی بیشتری و در مقایسه با بادبند ضربدری زانویی دارای امتیاز بازشو است. در این تحقیق با انتخاب قاب های مهاربندی شده توسط مهاربندهای هم محور (CBF)، برون محور (EBF) و زانویی (KBF) با تعداد طبقات مختلف و انجام تحلیل استاتیکی غیرخطی نسبت به ارزیابی نهایی رفتار این نوع مهاربندها پرداخته و برای تحلیل از نرم افزار ETABS و SAP بهره گرفته شده است. طبق، نتایج به دست آمده برای سازه های کوتاه مرتبه شکل پذیری قاب شورون زانویی بسیار بیشتر از قاب واگرا است و برای سازه هایی بلند مرتبه از مزیت آن کاسته می شود.

مهاربند واگرا، همگرا، زانویی، شکل پذیری، تحلیل استاتیکی غیرخطی