احسان دوستی کاخکی - داشنجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد
مجتبی حسن زاده دلویی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد، مسئول مکاتبات

خشکی و شوری دو تنش محیطی مهم در محدود کردن عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک است. تنش خشکی یکی از عوامل کاهش عملکرد دانه و روغن در کلزاست. اثر تنش خشکی و میزان مصرف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کلزا در سال زراعی 93-1392 (کشت پاییزه) در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور 3 سطح تنش خشکی به صورت ظرفیت زراعی (40-60-80 درصد) و 3 سطح نیتروژن (120-180-240) کیلوگرم در هکتار و دو رقم اکاپی و زرفام در یک آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد تنش بعد از شروع گلدهی اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که کاهش مصرف آب و نیتروژن سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه و روغن می شود. با افزایش مصرف نیتروژن عملکرد کلزا افزایش می یابد. بهترین عملکرد دانه و بیولوژیک از مصرف 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. تنش نیز عملکرد کمی و کیفی کلزا را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش آن می شود که در این شرایط رقم اکاپی نسبت به رقم زرفام از عملکرد مطلوب تری برخوردار است. در تنش متوسط و شدید عملکرد مطلوب از مصرف 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست می آید. با این حال رقم زرفام در تنش شدید و رقم اکاپی در تنش متوسط و خفیف عملکرد دانه مطلوب تری را به خود اختصاص دادند. رقم اکاپی با مصرف 180کیلوگرم نیتروژن در هکتار در شرایط تنش شدید بیشترین عملکرد را داشت.

تنش خشکی، رقم، روغن، عملکرد، کلزا