فرزاد میرزایی آقجه قشلاق - دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
علی مهدوی - استادیار تغذیه دام دانشگاه سمنان
سمیه خوشیدی - دانشجوی تغذیه دام ، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

هدف از این پژوهش تعیین اثر برخی از گیاهان دارویی مرتع استان اردبیل بر جمعیت میکروبی شکمبه تحت شرایط ازمایشگاهی به منظور امکان استفاده بهینه از این منابع در تغذیه دام و افزایش راندمان تولید دام های منطقه می باشد. جهت نمونه برداری بخشی از مراتع گردنه حیران استان اردبیل انتخاب گردید. منطقه نمونه برداری با ارتفاع 27 متر بالاتر از سطح دریا در موقعیت جغرافیایی 48 درجه و 51 دقیقه طول شرقی و 38 درجه و 26 دقیقه عض شمالی واقع گردیده ست. نمونه برداری از گیاهان دارویی Teucrium polium، Zosima absinthi، Heracleum persicum، Crambe orientalis و Oregano vulgare در فصل تابستان و در تیرماه 1390 آغاز شد. برای تخمین جمعیت باکتری ها، ابتدا از سه راس گاو فیستول گذاری شده، قبل از وعده غذایی صبح مایع شکمبه اخذ گردید. پس از جمع آوری و انتقال مایع شکمبه تازه به آزمایشگاه، محیط کشت تهیه شده و تعداد باکتری ها، تک یاخته ها و قارچ های بی هوازی شمارش گردید. نتایج نشان داد که اثر عصاره بر جمعیت میکروبی شکمبه با توجه به ترکیبات ثانویه گیاه، مقدار دز مصرفی، روش های آماده سازی نمونه ها و مواد ضد تغذیه ای آن متفاوت بود. غلظت انتخاب شده برای عصاره های مورد آزمایش نتوانست قارچ ها و تک یاخته های شکمبه را از بین ببرد. غلظت انتخاب شده برای عصاره های مورد آزمایش بر حمعیت باکتری های شکمبه مؤثیر بود بطوریکه با افزایش مدت انکوباسیون تعداد باکتری ها کاهش یافت.

عصاره گیاهان دارویی، جمعیت باکتریایی، شکمبه، مرتع استان اردبیل